فرهنگستان واژه‌ خلق کند، صداوسیما ترویج

اعتمادآنلاین| در آستانه 27 شهریور، سالروز بزرگداشت شهریار و روز شعر و ادب فارسی، در نشستی با حضور رئیس و معاونان رسانه ملی با رئیس و جمعی از اعضای فرهنگستان زبان و ادب فارسی، تفاهم‌نامه‌ای امضا شد که حفظ و حراست از زبان و خط فارسی، ارتقای سطح دانش زبانی و ادبی جامعه، تأکید بر نقش زبان فارسی در استحکام وحدت ملی و پیشرفت علمی‌کشور، شناخت گنجینه‌های ادب فارسی، به‌کارگیری شیوه‌های درست‌نویسی و درست‌گویی، به‌کارگیری واژه‌های فارسی در نوشتار و گفتار برنامه‌ها، حفاظت از زبان‌ها و گویش‌های ایرانی، آموزش و گسترش زبان فارسی در میان ایرانیان خارج از کشور و آشنایی نسل جوان با لطایف ادبیات فارسی از مهم‌ترین اهداف آن است.

نگذاریم واژه‌ای مصطلح شود بعد واژه‌گزینی کنیم

رئیس صداوسیما در این نشست با تأکید بر اینکه زبان فارسی میراث مشترک ملت بزرگ ایران است و عناصر هویت و فرهنگ ملت ما را تشکیل می‌دهد، گفت: صداوسیما در این حوزه جایگاه مهم خود را می‌شناسد و برای صیانت از این میراث ارزشمند اقدامات خوبی را انجام داده است.

علی‌عسکری با اشاره به اینکه در کنار تهاجم فرهنگی تحمیل شده به کشور، یک موج تهاجم به واژه‌های فارسی نیز صورت گرفته است، گفت: نباید با این هجمه‌ها منفعلانه برخورد کرد.

وی با بیان اینکه در صورت تثبیت واژه‌ای بیگانه در جامعه، تغییرش محال و یا دشوار است، گفت: فرهنگستان زبان و ادب فارسی باید برای جلوگیری از این موضوع با فوریت و به‌موقع نسبت به ابداع واژه جایگزین اقدام کند.

او افزود: با توجه به سرعت تحولات دانش و فناوری در دنیا و خلق واژه‌های جدید، اگر فرهنگستان به‌موقع واژه‌های فارسی نو را خلق کند، صداوسیما برای ترویج آن واژه‌ها سریعاً به میدان می‌آید.

رئیس سازمان صداوسیما با اشاره به اینکه استفاده از زبان فارسی در جامعه، مردم را به سبک زندگی ایده‌آل سوق می‌دهد گفت: نباید اجازه دهیم که افتخار کردن به استفاده از زبان بیگانه رواج یابد و برخی افراد این‌ کار را نشانه برتری و باسوادتر بودن جلوه دهند.

دکتر علی عسکری با اشاره به اقدامات انجام شده در رسانه ملی گفت: از جمله اقدامات مهمی‌که تأکید دارم حتماً اتفاق بیفتد ترویج استفاده صحیح از زبان فارسی در برنامه‌های خردسالان و کودکان در شبکه پویا است.

رئیس رسانه ملی با استقبال از پیشنهاد رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی در تنظیم یک برنامه 5 ساله برای هدف‌گذاری رسیدن به نقطه مطلوب در این حوزه از معاون برنامه‌ریزی و نظارت رسانه ملی خواست تا با یک برنامه‌ریزی دقیق پنج‌ ساله، پیشرفت این موضوع عمیق‌تر رصد و پیگیری شود.

علی‌عسکری به تصویب آیین‌نامه تشویق و تنبیه در رسانه ملی برای استفاده صحیح از زبان فارسی در تمام برنامه‌ها نیز گفت: هرجا اقدام مؤثری شود تشویق می‌کنیم و هرجا خطایی صورت گیرد با در نظر گرفتن مراحل مشخص شده، اقدام تنبیهی صورت خواهد گرفت.

رئیس صداوسیما با اشاره به ضرورت مشارکت مردم در زمینه خلق و طراحی واژه‌های فارسی جدید گفت: آمادگی داریم در شبکه آموزش برنامه‌ای طراحی کنیم و در آن برنامه از مردم بخواهیم در خلق واژهای فارسی مشارکت کنند، چراکه اگر مردم خود به میدان بیایند زودتر آن واژه را می‌پذیرند و از آن استفاده می‌کنند.

علی‌عسکری افزود: همان‌طور که بارها گفته‌ام صداوسیما به‌تنهایی نمی‌تواند در این حوزه موفق باشد و باید دیگر سازمان‌ها و نهادها مثل آموزش و پرورش، وزارت علوم، صنعت و... نیز برای فرهنگ‌سازی استفاده صحیح از زبان فارسی به میدان بیایند.

وی افزود: برای مثال چرا باید یک شرکت یا کالا با نامی‌بیگانه فعالیت کند یا عرضه شود؟

انتخاب برترین‌ها در حوزه زبان و ادب فارسی در جشنواره‌هایی که صداوسیما برگزارکننده آن‌هاست نیز دیگر از دیگر نکات تشویقی در این زمینه بود که رئیس صداوسیما به آن اشاره کرد.

علی‌عسکری از رئیس دانشگاه صداوسیما نیز که در این نشست حضور داشت، خواست در این حوزه اهتمام ویژه داشته باشد و دانشجویانی با اشراف به زبان و ادبیات فارسی تربیت کند.

او در پایان گفت: تکلم صحیح و زیبای زبان فارسی در جامعه، هدف ما در صداوسیماست و فرهنگ‌سازی و صیانت از این هویت کشور را وظیفه خود می‌دانیم.

رسانه ملی را پاسدار زبان فارسی می دانیم

رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی نیز در این نشست با بیان اینکه صداوسیما به‌خصوص پس از توصیه مقام معظم رهبری(مدظله العالی) در صیانت از زبان فارسی جدی به میدان آمده و عملکردش قابل قبول است، گفت: از رسانه ملی می‌خواهیم در هجوم سیل‌آسای واژه‌های بیگانه، قدرتمند عمل کند.

حداد عادل افزود: زبان مثل هر پدیده اجتماعی دیگری به رصد، مراقبت و برنامه‌ریزی نیاز دارد تا دچار آسیب نشود؛ بعضی آسیب‌ها را باید درمان و برای بعضی نیز باید آینده‌نگری کرد.

رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی، صداوسیما را صدای ملت ایران خواند و با اشاره به اینکه در کشوری زندگی می‌کنیم که دو رهبر فرزانه به زبان فارسی آن‌ را هدایت کرده و می‌کنند، گفت: حیف است چنین جامعه‌ای دستخوش تهاجم به زبان فارسی شود.

وی با اشاره به همکاری‌های مستمر شبکه‌های رادیویی و تلویزیونی و اقدامات خوب صداوسیما در زمینه پاسداری از زبان فارسی گفت: یکی از این اقدامات ارزشمند، تهیه برنامه‌ای جامع و کاربردی است که در سازمان طراحی شده است که با نصب بر روی تلفن‌های همراه مجریان، نویسندگان و گویندگان می‌توانند در لحظه معادل‌های مصوب فرهنگستان برای واژه‌های فارسی را جست‌وجو و استفاده کنند.

حدادعادل به تشکیل شورایی در سازمان صداوسیما برای ارتباط مستمر با فرهنگستان اشاره کرد وگفت: این اقدام خوبی است که بتوانیم با تعامل و همکاری بیش‌تر به اهدافمان برسیم و صداوسیما بتواند بیش از پیش از ظرفیت‌های فرهنگستان برای برنامه‌سازی استفاده کند.

در این نشست که جمعی از اعضای فرهنگستان نیز حضور داشتند، هریک در سخنانی به اقدامات انجام شده در فرهنگستان زبان و ادب فارسی و همچنین ارتباط تنگاتنگ با سازمان صداوسیما اشاره کردند.

دکتر تهرانی، مسئول دفتر ارتباطات فرهنگستان با صداوسیما گفت: در 10 سال گذشته با تمام شبکه‌های رادیویی و تلویزیونی همکاری‌های مفیدی داشته ایم که امیدواریم با تشکیل شورای زبان و ادب فارسی در صدا و سیما این ارتباطات به حداکثر برسد.

وی با قدردانی از صداوسیما به چند برنامه و شبکه شاخص که فعالیت های چشمگیری داشته اند اشاره کرد و گفت: برای مثال در برنامه «صبح بخیر ایران» در شبکه یک سیما و در رادیو فرهنگ، رادیو ایران، رادیو جوان و رادیو گفتگو به طور ویژه به فعالیت های فرهنگستان پرداخته می‌شود.

معاونان رئیس صداوسیما نیز در این نشست اقدامات مجموعه‌هایشان را در پاسداشت زبان و ادب فارسی تشریح کردند.

مرتضی میرباقری، معاون سیما با بیان اینکه در معاونت سیما یک دفتر ویژه به این مهم اختصاص دارد گفت: در حال حاضر 10 برنامه از شبکه‌های مختلف روی آنتن داریم که مستقلا به زبان فارسی می‌پردازند. همچنین 10 میان برنامه که به صورت مستمر و با تکرارهای فراوان از شبکه‌ها پخش می‌شود. از جمله، قند پارسی، مثل نامه، گنج مثنوی و ... .

میرباقری با اشاره به اینکه سالانه یک میلیون ساعت برنامه از شبکه‌های رسانه ملی پخش می‌شود گفت، این حجم برنامه مستلزم این است که شما نیز در فرهنگستان انرژی بیشتری بگذارید و برای صدها عوامل برنامه ساز دوره‌های آموزشی برگزار کنید.

پیمان جبلی معاون برون مرزی رسانه ملی نیز با اشاره به اینکه انقلاب اسلامی ایران به عنوان پدیده‌ای که به سمت جهانی شدن می رود و یکی از مهم ترین بحث هایش زبان فارسی است گفت: باید ازاقتدار و نفوذ ایران در جهان استفاده کنیم و در اعتلای زبان فارسی بکوشیم.

جبلی به برنامه‌های شبکه‌های برون مرزی در این حوزه اشاره کرد و گفت: 190 قسمت برنامه «فارسی برای شما» را به سی زبان ترجمه و پخش کرده ایم. «قند فارسی» برنامه ای 50 قسمتی برای شبکه سحر و «فارسی صحبت کنیم» از شبکه هیسپان تی وی، برنامه آموزشی زبان فارسی که در سایت پرس تی وی بارگزاری شده است و آی فیلم 2 که در بیشتر سریال ها و برنامه‌ها سعی می‌کنیم به جای دوبله زبان مقصد از زیرنویس استفاده کنیم تا گویش فارسی به گوش مخاطب بخورد، از جمله اقدامات ماست.

برنامه کاربردی «پارسی یار» که به همت معاونت صدا طراحی شده است نیز امروز رونمایی شد.

برنامه ای که کاربر می تواند به راحتی واژگان بیگانه مورد نیازش را از میان واژگان مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی جستجو کند. برنامه ای که در حال حاضر 850 واژه مصوب در آن بارگذاری شده است.

منبع: