مقصر تخریب خانه شاعر انقلابی شهرداری بود؟

اعتمادآنلاین| از یک سو بارندگی‌های شدید یکی دو هفته‌ی گذشته، وظیفه‌ی تخریب را به عهده گرفتند و از سوی دیگر، برخی مردم محلی تعریض خیابان و رفع خطر برای جان عابران را عامل اقدام شهرداری برای تخریب بخش‌هایی از خانه دانستند.

و آن شد که رسانه‌ها نیز به تخریبِ بخش زیادی از این خانه‌ی تاریخی که بعد از بارندگی‌ها چشمگیرتر شده بود، اشاره کردند. هر چند می‌توان تفاهم‌نامه‌ی سه سال قبل بین دانشگاه حکیم سبزواری و ورثه این شاعر که قرار بود بعد از مرمت بنا از آن به مدت 15 سال بهره‌برداری ادبی و فرهنگی کنند، را عاملی دانست که هیچ نهاد دیگری برای ساماندهی این بنای تاریخی پادرمیانی نکرد، اما شاید هشدارها برای نجات خانه می‌توانست راهِ دررویی برای حفاظت از این بنای تاریخی باشد.

رضا سلیمان‌نوری - رییس هیات مدیره انجمن چهارباغ خراسان رضوی با بیان این‌که بعد از عقد تفاهم‌نامه این بنای تاریخی در اختیار دانشگاه حکیم سبزواری قرار گرفت و به همین دلیل، ورثه‌ی بنا نمی‌توانست نسبت به وضعیت آن دخالتی داشته باشد، می‌گوید: مدتی قبل بخشی از خانه به دلیل بارندگی‌ها تخریب شد، اما شهرداری قدم آخر برای تخریبِ بیشتر این بنای تاریخی را برداشت.

او با اشاره به این‌که خانه در کوچه‌ی باریکی قرار داشت و با تغییرات به وجود آمده در آن منطقه، دیوار خانه در حریم خیابان قرار گرفته بود، ادامه می‌دهد: شاید این وضعیت، انگیزه‌ای برای شهرداری ایجاد کرد که دیوار را تخریب کند. هر چند قبلا قرار بود که آن بخش از خیابان تبدیل به پارک شود و خانه بدون تغییر باقی بماند.

وی مساحتِ این خانه‌ی تاریخی را حدود 700 مترمربع بیان می‌کند و می‌افزاید: اگر ورثه قصدِ داشتنِ استفاده مادی از این خانه را داشتف می‌توانست راه تخریب را پیش ببرد، اما آن‌ها از همان ابتدا تمایل داشتند تا خانه به موزه تبدیل شده و مردم از آن استفاده کنند، به همین دلیل آن فضا را در قالبِ تفاهم‌نامه‌ای 15ساله به دانشگاه سپردند تا علاوه بر مرمت بنا، بهره‌برداری ادبی و فرهنگی از آن انجام شود، ولی متاسفانه تغییر ریاست دانشگاه باعث شد که هیچ اقدامی برای بازسازی آن به بهانه نبود اعتبار رخ ندهد.

این فعال میراث فرهنگی خراسان رضوی اضافه می‌کند: هر چند دانشگاه حکیم سبزواری مدتی قبل در نامه‌ای به ورثه‌ی این شاعر، اعلام کرد که براساس قانون و به‌علت تعریض کوچه، باید بخشی از دیوار خانه برداشته شود اما نه دانشگاه و نه ورثه اقدامی در این زمینه انجام ندادند.

وی با اشاره به ادعای شهرداری سبزوار مبنی بر این‌که این بنای تاریخی به محل رفت‌وآمد معتادان تبدیل شده بود، اظهار می‌کند: دیوار خانه دقیقا در وسطِ کوچه قرار داشت، به همین دلیل شهرداری در نامه‌ای به دانشگاه به عنوان دستگاهِ بهره‌بردار از این بنای تاریخی، درخواست تخریب دیوار را داده بود، اما آن‌ها اعلام کرده بودند که مالک باید این کار را انجام دهد و در این میان اتفاقی مانند احتمالِ خبردار نشدن مالک رخ داده و شهرداری سبزوار نیز در نامه‌ای به دادستان، درخواست رسیدگی به وضعیت را داشته، که دادستانی نیز دستور رفع خطر رابه شهرداری می‌دهد.

این فعال حوزه میراث فرهنگی با بیان این‌که هنوز این بنای تاریخی در فهرست آثار ملی به ثبت نرسیده بود، می‌گوید:‌ خانه حمید سبزواری سه بخش شرقی، مرکزی و غربی داشت، که بخش غربی آن تاریخی است و قدمت آن به اواخر دوره قاجار می‌رسد که آن در فهرست آثار ملی به ثبت نرسیده بود. همچنین دیوار جنوبی و هشتی ورودی این ضلع خانه که مصالح عمده آن خشت و گل بود، نیز تخریب شده است.

هر چند ماجرای تخریب خانه همین‌جا تمام نمی‌شود، در کنار صحبت‌های میراث فرهنگی که تخریب بخش‌هایی از خانه را بارندگی‌های اخیر عنوان کرده‌اند، اما محسن ممتحنی - پسر حمید سبزواری - شهرداری سبزوار را عامل تخریب دیوار منزل پدری دانسته بود که محمد اختریان - مدیر ارتباطات شهرداری سبزوار - نیز با تایید این صحبت‌ها تاکید کرده بود: «این اقدام شهرداری مطالبه مردمی بود؛ زیرا کوچه باید تعریض می‌شد. به همین علت، با حکم دادستانی و ‌برای رفع خطر، اقدام به تخریب بخشی از دیوار منزل کردیم.»

حسین آقاممتحنی معروف به حمید سبزواری، شاعر معاصر که به وی پدر شعر انقلاب نیز لقب داده‌اند، خرداد 1395 درگذشت و در سبزوار به خاک سپرده شد. دیوان اشعار، کاروان سپیده، یاد یاران، سرود درد، گزیده ادبیات معاصر و سرود سپیده معروف‌ترین آثار وی است.

منبع: ایسنا