قضاوت آثار دوسالانه مجسمه‌سازی تهران به عهده مخاطب است

اعتمادآنلاین| عباس مجیدی رئیس هیات‌ مدیره انجمن هنرمندان مجسمه‌ساز ایران و نماینده شورای دبیران هشتمین دوسالانه مجسمه‌سازی ایران، درباره روند شکل‌گیری دوسالانه هشتم گفت: نزدیک به 2 سال پیش بود که برنامه‌ریزی برای برگزاری هشتمین دوسالانه مجسمه‌سازی تهران آغاز شد و امیدوار بودیم که این رویداد بتواند بر طبق روال خود و سر موعد برگزار شود اما مسائلی پیش آمد که باعث تأخیر در برگزاری دوسالانه شد. آنچه از ابتدا برای ما اهمیت داشت این بود که دوسالانه‌ای متفاوت را بر اساس مفاهیم معاصر برگزار کنیم.

از همان ابتدا صحبت‌هایی با هنرمندان و کارشناسان داشتیم و به بررسی مفاهیم مربوط به معاصریت پرداختیم. یک روند کاملاً پژوهشی و مطالعاتی را در پیش گرفتیم تا امکان دیالوگ و گفتگو را فراهم کنیم. توجه شورای سیاست‌گذاری دوسالانه بر این بود که فراخوان را نیز در یک بستر مطالعاتی ارائه دهد و توجه به زمینه شکل‌گیری اثر، ایده و فرایند ساخت اثر را مدنظر قرار دهد. امیدوارم مراحلی که طی شده است به نتیجه‌ای منجر شود که در شأن هنرمندان و مخاطبان این دوسالانه باشد.

وی با اشاره به اهمیت و ضرورت هنر در شرایط خاص افزود: با توجه به تکثرگرایی که در تعریف امروزی مجسمه وجود دارد، دوسالانه مجسمه‌سازی می‌تواند انواع مختلف آثار هنری را در بر بگیرد.

مجیدی با اشاره به بینا رشته‌ای بودن این دوسالانه بیان کرد: دنیای هنر امروز چندان وابسته به متریال و مدیا نیست. امروزه مرزها شکسته شده و گستره نگاه هنرمندان از وابستگی به مدیا، به توجه به ایده منتقل شده است. البته ما همچنان قائل به این هستیم که آنچه در حال برگزاری است دوسالانه مجسمه‌سازی است اما با تعریف امروزی مجسمه‌سازی این امکان را داشتیم که به دلیل تکثرگرایی که در تعریف مجسمه وجود دارد، این دوسالانه بتواند انواع مختلف آثار هنری را در بر بگیرد.

البته ما انتظار این را داشتیم که انتقادهایی درباره دوسالانه پیش بیاید، درعین‌حال که بازخوردهای مثبتی نیز وجود داشت. طبیعی است که نظرات متفاوتی در این زمینه وجود داشته باشد اما در مجموع این دوسالانه توانست در حد انتظارات ما خودش را نشان دهد.

وی ادامه داد: یکی از اقداماتی که در این دوره انجام دادیم حذف جایزه بود و این کار با این هدف صورت گرفت که امکان دیده شدن همه آثار به یک اندازه فراهم باشد و قضاوت آنها بر عهده مخاطب قرار گیرد. زیرا وقتی تمرکز بر چند اثر باشد و آنها به عنوان برگزیده معرفی شوند، توجه مخاطبان از سایر آثار دور می‌شود و این خلأ جدی در دوسالانه‌ها است. ما سعی کردیم با حمایت از هنرمندان امکانی را فراهم کنیم که آثار آنها دیده شود و قضاوت درباره آنها بر عهده مخاطبان باشد.

رئیس هیات مدیره انجمن مجسمه سازان درباره رویکرد کیوریتوریال در دوسالانه هشتم گفت: یکی از مواردی که در بینال‌های دنیا رایج است رویکرد کیوریتوریال است. به این ترتیب فرد یا گروهی که در این زمینه توانمند هستند بر اساس موضوع یا کانسپت خاصی به انتخاب هنرمندان و یا آثار آنها می‌پردازند تا این آثار وارد دوسالانه شوند.

این شیوه بسیار مؤثر است و حضور آن در کنار بخش فراخوانی می‌تواند اتفاقات جدیدی را رقم بزند. در دوسالانه هشتم برای اولین بار بخش کیوریتوری را وارد کردیم و تا حدودی به نقطه نظراتی که داشتیم نزدیک شده و نتیجه خوبی گرفته‌ایم. به نظر من این مسئله ضرورتی در دوسالانه‌ها است و اگر استمرار داشته باشد و در دوره‌های آتی نیز ادامه پیدا کند، امکان حضور آثار معاصر و در شأن جامعه ایرانی را در دوسالانه‌ها خواهیم داشت.

کیوریتوری یک روش آکادمیک و علمی است که در دانشگاه‌های جهان رشته تحصیلی در حد PhD دارد اما در جامعه ما آن‌طور که باید به این مسئله توجه نشده است. امیدوارم اتفاقی که در این دوسالانه رخ داد شروعی برای پیگیری جدی‌تر این رویکرد در دوسالانه‌ها باشد.

وی اضافه کرد: در هشتمین دوسالانه مجسمه‌سازی 94 اثر از 93 هنرمند در چهار بخش فراخوانی، کیوریتوری، مدعوین و گالری‌ها به نمایش درآمده است.

در بخش فراخوانی بالغ بر 1500 اثر به دست ما رسید که در نهایت 40 اثر در دوسالانه به نمایش درآمد. بخشی از آثار نیز متعلق به هنرمندان مدعو است که با توجه به هماهنگی آثارشان با کلیت فضای دوسالانه به این رویداد دعوت شده‌اند.

مجیدی درباره حضور گالری‌ها در این رویداد گفت: با توجه به اینکه گالری‌ها از ارکان جاری هنر هستند، طبیعی است که همکاری با آنها می‌توانست جذابیت‌های خاص خودش را داشته باشد تا بتوانیم از آثار هنرمندان گالری‌های مختلف نیز در دوسالانه استفاده کنیم.

ایده این کار در زمان حضور نخستین دبیر این دوسالانه مطرح شد و پس از آن نیز شورای دبیران به این نتیجه رسید که این ایده قابلیت پیگیری دارد. به همین دلیل با گالری‌ها وارد مذاکره شدیم و هم اکنون آثار هنرمندان هفت گالری در دوسالانه مجسمه‌سازی به نمایش درآمده است.

وی ادامه داد: یکی از مسائلی که در این دوسالانه مورد توجه قرار گرفت توجه به معماری و ارتباط آن با مجسمه‌سازی بود.

بر همین اساس 2 پروژه کیوریتوریال با توجه به معماری و مسائل و مفاهیم آن شکل گرفته است و به رابطه بین هنر مجسمه‌سازی و معماری و همچنین به چالش کشاندن تفکرات هنری در ارتباط با رسانه می‌پردازد.

مجیدی در پایان درباره برگزاری دوسالانه در ایام کرونا گفت: یکی از دلایل تأخیر در برگزاری دوسالانه شیوع بیماری کرونا بود و ما باید به مسائل اجتماعی و بهداشتی توجه می‌کردیم. اما عقیده داشتیم که هنر نه به عنوان عنصر تزئینی که به عنوان ضرورتی که بحث و گفتگو و ایده پردازی را ایجاد می‌کند، لازم است که در این شرایط نیز وجود داشته باشد و باید رویدادی مانند دوسالانه در همین وضعیت نیز رخ می‌داد.

بنابراین سعی کردیم با رعایت تمام پروتکل‌های بهداشتی این رویداد را برگزار کنیم و فرصتی برای بازدید مخاطبان از آثار ایجاد کنیم.

در هفته‌های گذشته استقبال خوبی از دوسالانه مجسمه‌سازی وجود داشت و امیدوارم در آینده شاهد نتایج مطلوبی از این رویداد باشیم.

منبع: مهر