چرا سینمای ما خودش را بی‌نیاز از پژوهش می‌بیند؟

اعتمادآنلاین| علیرضا داوودنژاد درباره نقش پژوهش در ساخت آثار سینمایی گفت: مهم‌ترین عاملی که ساختار فیلم‌ها را در سینمای ایران تعیین می‌کند، سفارش‌دهنده یا سرمایه گذار است یعنی به‌طورکلی بودونبود پژوهش در ساخت آثار سینمایی به سفارش‌دهنده وابسته است. اما در سینمایی که عمدتا به دنبال بازتولید کلیشه‌های امتحان پس داده است و مهم‌ترین سفارش‌دهنده آثارش، سالن‌های سینمادر تهران و چند شهرستان است ، چطور می‌شود به این موضوع توجه کرد؟!

وی ادامه داد: امروز برای سینمای ما سالن سازی امر مهمی است چون با ناامنی گسترده در بازار نمایش خانگی ، سالن‌های سینما هستند که بازار اصلی سینما را تشکیل می‌دهند که خواسته اصلی آن‌ها هم اتکا به سوپر استار و بازتولید کلیشه‌هاست. در چنین وضعیتی، پژوهش امر جدی محسوب نمی شود چراکه بلافاصله به سود مالی تبدیل نمی‌شود.

داوودنژاد با تأکید بر اینکه سینمایی به دنبال پژوهش می‌رود که بخواهد از کلیشه‌ها دوری کند، گفت: سینمایی به دنبال پژوهش می‌رود که بخواهد افق دیدش را به روی موضوعات تازه باز کند، مسائل مبتلا به دنیا و جامعه پیرامونش را به تصویر بکشد و آثار جدیدی را خلق کند. در چنین سینمایی است که ضرورت برخورد تخصصی با موضوعات و سوژه‌ها مطرح می‌شود ، پژوهش جایگاه ویژه‌ای پیدا می‌کند.

وی ادامه داد: برای به وجود امدن چنین سینمایی که هم مخاطب و هم درآمد داشته باشد و در آن پژوهشگری معنا دار و مقرون‌ به‌صرفه باشد در درجه اول بازار امن لازم است.

بازار امن یعنی بازاری که در آن اولا تولید فیلم به دور از سانسور و در ارتباط با زندگی واقعی و جاری مخاطبان اتفاق می افتد و دوما سرقت و قاچاق و نمایش غیر قانونی بر ان غلبه ندارد.

مسلما در سینمایی که ابتکار عمل به دست بازار سیاه است و عمده درآمد رسمی آن متکی به گیشه سی درصد از سالن هایش است قاعدتا کلیشه های امتحان پس داده مالی و سیاسی حاکمیت پیدا می کنند و خواه نا خواه جز در مواردی استثنایی پژوهش معنا و ضرورتی پیدا نمی کند.

داوودنژاد همچنین توضیح داد: مهم‌ترین پژوهشی که در اولویت است، پژوهش درباره خود سینمای است. سینمایی ورشکسته که بیشتر فیلم‌هایش، حتی نمی‌توانند پول ساخت خودشان را دربیاورند. شاید اصلی‌ترین موضوع پژوهش برای ما این است که چرا سینمای ما خودش را بی‌نیاز از پژوهش می‌بیند؟!

وی بابیان اینکه بازتولید کلیشه‌ها اولین دلیلی است که سینمای ایران خودش را بی‌نیاز از پژوهش می‌داند، گفت: پیش از اینکه به دنبال نقش پژوهش در ساخت آثار سینمایی باشیم، باید به دنبال پژوهش درباره خود سینمای ایران باشیم.

باید سینمای ایران را شناخت و برای به دست آوردن این شناخت باید به سؤالات بسیاری از قبیل بازار سینمای ایران چگونه ساخته می‌شود، فیلم‌ها چگونه تولید و توزیع می‌شوند، نمایش چگونه اتفاق می‌افتد، درآمد چگونه بین عوامل تولید، تهیه، توزیع و نمایش فیلم‌ها تقسیم می‌شود ، اصناف چه نقشی دارند، جایگاه دولت کدام است ، بازار سیاه چه ابعادی دارد و... پاسخ بدهیم. در چنین شرایطی است که با شناخت مشکلات اصلی می‌توانیم راه‌حلی برای آن‌ها پیدا کنیم.

گفتنی است، اختتامیه چهارمین دوره جایزه پژوهش سال سینمایی ایران فروردین 1400 برگزار می شود.

منبع: خبرآنلاین