آیا سینما به روزهای اوج خود بازمی‌گردد؟

اعتمادآنلاین| آزاده اتحاد- همه‌گیری کووید-19 تجربه زیستی ما را در ابعاد گوناگونی عوض کرده است و تجربه سینماروی ما نیز از این قاعده مستثنی نبوده و احتمالاً تا ابد تغییر خواهد کرد.

همه‌گیری سالن‌های سینما را از عشاق سینما دور نگه داشت و حالا تشنه صندلی‌های پر و نگاه‌های مشتاق است. اما تجربه حضور در سالن‌های سینما بعد از این تا ابد تغییر خواهد کرد. در آغاز 2020 آینده سالن‌های سینما روشن به نظر می‌آمد. تمام استودیوهای مهم هالیوود در پی خلق جهان سینمایی خود بودند و تمام فیلم‌هایی که با بودجه کلان ساخته شده بودند در پی ساخت قسمت دوم. مخاطبان هم مشتاق فیلم‌های تازه کارگردان‌ها و بازیگران محبوب خود بودند؛ مثل تریلر تازه کریستوفر نولان و آخرین نسخه جیمز باند دنیل کریگ و هم سری تازه فیلم‌های مارول. چنان‌که نشریه‌ها تیتر زدند: «امسال سینما دوباره زنده خواهد شد.»

حالا همه می‌دانیم که 2020 بر این سودا سایه انداخت. همه‌گیری ویروس کووید-19 جلوی حضور مخاطبان سینما در سالن‌های دربسته را گرفت، بزرگ‌ترین استودیوهای هالیوود پخش فیلم‌های خوش‌آتیه‌شان را به تعویق انداختند و کرکره‌ سالن‌های سینما پایین آمد. و همه اینها دست به دست هم داد تا پلتفرم‌های پخش آنلاین فیلم رونق بی‌سابقه‌ای پیدا کنند. صنعت سینما در آمریکا که در سال 2019 رکورد 42.3 میلیارد دلاری را به نام خود ثبت کرده بود، سال گذشته با سقوط 72 درصدی مواجه شد.

حالا که واکسیناسیون آغاز شده و فیلم‌ها قرار است دوباره رنگ پرده را به خود ببینند، به نظر می‌رسد این صنعت دوباره قرار است جان بگیرد. سالن‌های سینما در سرتاسر آمریکا دارند دوباره راه می‌افتند، و طبق دستورالعمل‌های تازه صنعت سینما، پرسنل تازه استخدام می‌کنند، یکسری استانداردهای تازه پاکیزگی برای خود تعریف و دستگاه‌های تهویه پیشرفته و باکیفیت نصب کرده‌اند. «گودزیلا در برابر کونگ» هم که یکی از فیلم‌های به نمایش درآمده است، در هفته نخست 48.5 میلیون فروش داشت. و سینماداران و صاحبان صنعت این اتفاق را به فال نیک گرفته‌اند.

البته موفقیت یک فیلم به مثابه تجدید حیات کل صنعت نیست. برای آنکه ضرر واقعی ناشی از همه‌گیری به صنعت سینما جبران شود سالن‌های سینما باید سینماروها را متقاعد کنند که نه فقط به سالن‌ها برگردند بلکه بیشتر از گذشته این کار را بکنند؛ که سینمای شهر یا محل‌شان را مثل کافی‌شاپ یا رستوران مورد علاقه‌شان ببینند، چراکه تنها بازگشت به عادت‌های پیشاهمه‌گیری کافی نیست. در واقع، صاحبان صنعت سینما تمام سال گذشته مشغول فکر کردن به نقش سالن‌های سینما در دوران پساکرونا بوده‌اند. اینکه دست به چه اقداماتی بزنند تا حضور مخاطبان سینما را دوچندان کنند.

اعتمادآنلاین به نقل از آتلانتیک نگاهی به این تدابیر آینده‌نگرانه و نیز تغییرات احتمالاً ابدی سالن‌های سینما می‌اندازد.

1. سالن‌های سینما بیش از گذشته دیجیتالی خواهند شد

مخاطبان سینما احتمالاً متوجه شده‌اند پردیس‌های سینمایی مهم پیش از همه‌گیری روند دیجیتالی شدن را در پیش گرفته بودند. صدور بلیت غیرکاغذی و رزور آنلاین صندلی دیگر رایج شده بود، اما قرنطینه‌های سراسری این فرصت را به صاحبان سینما داد که این خدمات را سازمان‌یافته‌تر و پیشرفته‌تر کنند؛ به عنوان مثال، گزینه سفارش آنلاین خوراکی به اپلیکیشن سالن‌ها و پردیس‌های سینمایی اضافه شده است. حالا که مجبوریم از تماس با هم تا حد امکان خودداری کنیم، حذف تماس انسانی و دیجیتالی کردن بیشتر فعالیت‌های مربوط به سینماروی می‌تواند خیال مخاطبان را برای حضور در سالن‌های سینما راحت‌تر کند.

2. سالن‌ها خصوصی‌تر خواهند شد

در دوره‌ای که امکان تماشای فیلم از طریق اینترنت بر نمایشگرهای بزرگ پیشرفته در خانه وجود دارد، بدیهی است مخاطبان سینما در همه‌گیری این گزینه را به حضور در سالن‌های سینما ترجیح دهند. در آمریکا پخش آنلاین فیلم بر نمایشگرهای بزرگ بیرون سالن‌های مستقل سینما نیز امکان‌پذیر بود، اما بعد از همه‌گیری دیگر این روند ادامه پیدا نخواهد کرد. به جایش امکان اجاره سالن‌ خصوصی وجود خواهد داشت. با اینکه کمی تجملاتی به نظر می‌رسد، برای آنها که از حضور در سالن‌ها، همراه با جمعیت، واهمه دارند گزینه خوبی خواهد بود. بعضی صاحبان سینما در سال گذشته از همین ترفند برای جذب مخاطب استفاده کرده‌اند و پاسخ هم گرفته‌اند. زمان‌بندی‌های متفاوت و با فاصله برای پخش فیلم (که فرصت کافی برای تمیز کردن سالن وجود داشته باشد) و نشستن یک‌در میان بر صندلی‌ها از جمله دیگر تدابیر امنیتی است که سینماداران قصد دارند برای راحتی خیال مخاطبان همچنان رعایت کنند. صندلی‌های راحت و دارای پشتی متحرک، افزودن خوراکی‌ها و نوشیدنی‌های متنوع به منو و امکان سرو مستقیم آنها به صندلی مخاطب هم گزینه‌هایی دیگری است که سالن‌های پردرآمدتر برای جذب مخاطب بیشتر تدارک دیده‌اند. جلسات پرسش و پاسخ بعد از نمایش فیلم، یا معرفی کارگردان و عوامل فیلم، به طور کلی رویدادهایی با حضور ستاره‌ها و عوامل فیلم‌ها، راه‌هایی است که می‌تواند عشاق سینما را به سمت سالن‌های سینما بکشاند.

3. سالن‌های سینما قصد دارند همچون رستوران‌های زنجیره‌ای معروف مشتریان را به خود جذب کنند

طبیعی است که سالن‌های سینما روی سینماروهای همیشگی خود حساب باز می‌کنند؛ یعنی آنها که دست‌کم ماهی یک‌ بار برای تماشای فیلم به سینما می‌روند. این جماعت طرفدار تماشای فیلم در فضای تاریک و خصوصی سالن‌های سینما هستند و همین‌ها سینما را زنده نگه می‌دارند. در 2019، در ایالات متحده و کانادا، این دسته نزدیک به 11 درصد جمعیت کل بوده‌اند؛ یعنی 47 درصد بلیت‌ها را اینها خریده بودند. اما سالن‌های زنجیره‌ای که برنامه‌های ویژه برای مخاطبان خود دارند- مثلاً برنامه‌هایی که به مخاطبان همیشگی خود جایزه می‌دهند- طبعاً در دوران پساکرونا رونق بیشتری خواهند یافت. سینماداران حالا می‌خواهند شبیه جایی مثل استارباکس باشند و برای رسیدن به این هدف، دیگر نمی‌توانند تنها روی مخاطبان خاص خود حساب باز کنند. حالا باید برنامه‌هایی ترتیب بدهند که بتواند همه را به خود جذب کند، نه اقلیتی محدود را. شاید تبدیل تجربه سینماروی به تجربه گردش و غذاخوری برای مخاطبان حرفه‌ای‌تر سینما کمی بغرنج به نظر بیاید، اما حقیقت این است که در دوره شبکه‌های اجتماعی و حالا بحران کرونا، مردم به دلایل مهم‌تر و هیجان‌انگیزتری برای خروج از خانه نیاز دارند.

4. روند تعطیلی سالن‌های سینما متوقف نخواهد شد

این خبر بدی برای عشاق سینماست، اما حقیقت دارد. تمام سالن‌های سینما از همه‌گیری ضربه خوردند. هیچ‌ کسی جان سالم به در نبرد. هزاران نفر از کار بیکار شدند. بسیاری از سالن‌ها ورشکسته شدند. اِی‌اِم‌سی (AMC) شصت سالن را برای همیشه تعطیل کرد. سینه‌ورلد (Cineworld) در 2020 بیش از 2 میلیارد دلار ضرر کرد و در ماه جاری تازه در سالن‌های خود را دوباره به روی مخاطبان گشود. سینه‌مارک (Cinemark) با وجود رویکرد مالی محافظه‌کارانه‌اش همچنان مجبور شد دستمزدها را به طور گسترده کاهش دهد.

بازگشایی سالن‌های سینما به معنای رونق دوباره‌شان نیست. در واقع، یک‌شبه بازار سالن‌های سینما دوباره سکه نمی‌شود. چنان‌که گفته شد، چالش‌های زیادی پیش‌ روی صاحبان صنعت وجود دارد. نگرانی بابت آینده این صنعت طبیعی است. البته که بسیاری همچنان خوش‌بین‌اند و پلتفرم‌های پخش آنلاین فیلم را هنوز رقیب جدی‌ای برای سینما نمی‌دانند. عوامل و صاحبان این صنعت امید دارند که عشاق سینما چراغ این صنعت را روشن نگه خواهند داشت و خلاقیت‌هایی که بسیاری از سینماداران برای جذب مخاطب به کار گرفته‌اند کارساز خواهد بود. از سویی، هستند افرادی که حتی معتقدند تمام مشکلات صنعت، ناشی از بحران همه‌گیری و عواقبش نیست بلکه محصولات سینماست که دیگر همچون سابق نمی‌تواند مخاطب را به سالن‌های سینما بکشاند. بدیهی است که سینما نه فقط در آمریکا، در تمام دنیا با بحران و چالشی بزرگ مواجه خواهد بود و هنوز برای قضاوت درباره آینده این صنعت زود است. صاحبان سینما در آمریکا معتقدند در 2022 می‌توان فهمید که آیا سینما به روزهای عادی خود بازخواهد گشت یا نه.