هنر معاصر خاورمیانه و شمال آفریقا

اعتمادآنلاین| فرشته فرمانی، مدرس و نقاش- موزه بریتانیا در حال حاضر میزبان آثاری از هنرمندان خاورمیانه و شمال آفریقاست. این هنرمندان به مسایلی در زمینه جنسیت، هویت، تاریخ و سنت های فرهنگی در قالب آثار هنری معاصر پاسخ دادند. گفته می شود اگر شما علاقمندید تا در مورد گذشته و حال یک کشور بیش تر بدانید بهتر است به هنر معاصر آن جامعه توجه کنید. خاورمیانه و شمال آفریقا در طی قرون متمادی شاهد تولد تمدن ها و ادیان کهن، ادبیات، موسیقی، هنر و تحول های گوناگون بوده است.

گرچه این جغرافیا هم چنان دستخوش آشوب، مهاجرت، انقلاب و تخریب فرهنگ است به طوری که مسایل و دغدغه های فراوانی برای ساکنین خود رقم زده. داستان های ورای این آثار هنری به گذشته و شرایط کنونی این جوامع بحران زده می پردازد و ارتباط میان گذشته و حال را برای بیننده آشکار می سازد. در حالی که تعدادی از این هنرمندان به میراث ادبی و هنری پرداخته اند گروهی دیگر به تابوهای اجتماعی، تاریخ، سیاست و تاثیر مستقیم آن بر جامعه خود توجه کرده اند.

در این نمایشگاه بیش از صد اثر از مجموعه خصوصی موزه بریتانیا به نمایش درآمده است. همه این آثار بر روی کاغذ انجام شده و شامل طراحی، چاپ اچینگ، پوستر، عکاسی و دفتر طراحی هنرمندان است. تعدادی از این هنرمندان دیگر در وطن خود زندگی نمی کنند و یا به دلایلی چون جنگ و آزار و اذیت مجبور به ترک آن شده اند.

میشل بابو هنرمند لبنانی فارغ التحصیل از دانشگاه هنرهای زیبای بیروت برای ادامه تحصیل به پاریس رفت. طراحی های جالب او عموما به مجسمه های شکفت انگیزی تبدیل شدند. آثار فیگوراتیو و همچنین انتزاعی او در باغی در خانه اش در روستای راشانا در لبنان که هم اکنون به موزه تبدیل شده است در معرض دید عموم است.

موزه باغ آثار میشل بابو در لبنان

فادی یزیغی هنرمند سوریه ای نیز همچون میشل بابو یک نقاش و مجسمه ساز است. او فارغ التحصیل دانشگاه دمشق است و همچنان در آن جا زندگی می کند و روزها به آتلیه اش در محله قدیمی شهر می رود و به خلق اثر هنری می پردازد. او با نگاهی به گذشته تاریخی عراق و سوریه از انسان های اطراف خود الهام می گیرد و طراحی هایی بر روی کاغذ برنج انجام می دهد. به گفته خود، در تلاش است تا راه انسان های بابلی که تمدنی شش هزار ساله دارند را ادامه دهد.

طراحی فادی یزیغی، ترکیب مواد روی کاغذ برنج، 2013

سوزان هفونا هنرمند مصری شیوه تجرید و انتزاع را برای بیان خود انتخاب کرده است. او هم اکنون در قاهره، برلین و نیویورک زندگی می کند. وی مدتی بر روی صنایع دستی مصر از جمله پرده های چوبی که در قدیم در برابر نور نصب می شد و از فضای داخل در برابر دید عموم حفاظت می کرد کار کرده است و یکی از درخشان ترین آثارش را با الهام از آن ایجاد کرده است. در این اثر او جمله «آگاهی شیرین تر از عسل است» را به زبان عربی و با الهام از همین پرده های چوبی و سنتی مصری ایجاد نموده و از نقوش هندسی اسلامی هم بهره جسته است.

سوزان هفونا، آگاهی شیرین تر از عسل است، 2007

ایسام کورباج هنرمند دیگری از سرزمین سوریه به مهاجرت اجباری مردم کشورش پرداخته است. انسان هایی که ناگزیر از شرایط جنگ به مهاجرت خطرناک با کم ترین ایمنی دست می زنند. او چیدمانی از قایق های کوچک که با گلگیر دوچرخه درست شده است را به نمایش می گذارد. این قایق ها تجمع تعدادی چوب کبریت در فضایی کوچک و فشرده را نشان می دهد. چوب کبریت ها تراژدی مردم بی پناهی ست که تن به سفری دهشتناک و خطرناک می زنند؛ سفری که در بیش تر مواقع سرانجامی ندارد و باعث مرگ آن ها می شود. این هنرمند در تلاش است تا به ما درد این مردم را یادآور شود. درد و رنجی که تاکنون ده سال به طول انجامیده است.

ایسام کورباج، آب سیاه، دنیای آتش گرفته، 2017