وقتی حاضر نیستم فیلمی را با خانواده‌ام ببینم؛ چطور می‌توانم اجازه بدهم مردم آن را ببینند/ وضعیت سینما واقعا اشکال دارد/ مشکل اول حوزه فرهنگ، کمبود بودجه نیست

اعتمادآنلاین| محمدمهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، به مناسبت هفته فرهنگ عمومی در برنامه تلویزیونی گفت‌وگومحور «نگاه یک» که شنبه 15 آبان از شبکه یک سیما پخش شد، حضور یافت. او در این برنامه درباره سیاست‌گذاری‌های دولت سیزدهم درباره حوزه‌های مختلف فرهنگی ازجمله حوزه سینما، تئاتر، کتاب، موسیقی، تجسمی و ... توضیحاتی را ارائه داد.

یه گزارش ایرنا، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نخستین راهبرد کلان را احیای مرجعیت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در مدیریت فرهنگ کشور ذکر کرد.

اسماعیلی گفت: وزارتخانه فرهنگ و ارشاد اسلامی در دهه های متمادی به نهادی برای اعطای مجوزها در حوزه تئاتر و موسیقی و کتاب و سینما تقلیل پیدا کرده است. در حالی که معتقدم وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سیاستگذار اصلی در مدیریت فرهنگی دولت است.

وی با اشاره به این نکته که بیش از 50 دستگاه غیردولتی در حوزه فرهنگ داریم توضیح داد: کار اول من این است که در داخل دولت این مسئله را حل کنم. در همین دولت وزارتخانه فرهنگ و ارشاد اسلامی با اعتبار محدود مشغول فعالیت است. در کنار این وزارتخانه دستگاه های متعدد غیر فرهنگی را در دولت داریم که بیشترین دخالت را در عرصه جریان سازی فرهنگی انجام می‌دهند. به عنوان مثال یک هلدینگ رسانه ای تشکیل شده که به شرکت های خصولتی وصل است و این شرکت هر شماره آگهی های خودشان را به این هلدینگ رسانه‌ای می‌دهند.

اسماعیلی با اشاره به راهکارهای حل مشکل موازی کاری در حوزه فرهنگ بیان کرد: رییس جمهور دستور دادند همه دستگاه های دولتی که بودجه و ساختار فرهنگی دارند با نقطه چین به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی وصل شوند. مصوبه این دستور دارد آماده می شود. رییس جمهور از حوزه اختیارات خودشان مدیریت فرهنگی را به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تفویض می کنند و این کار بسیار بزرگی است.

وی با اعلام این خبر که در وزارت فرهنگ واحدی برای نظارت بر هزینه‌کرد های فرهنگی در دیگر دستگاه‌های دولتی ایجاد شده اظهار داشت: یکی از امتیازهای دولت سیزدهم این است که وزرای مختلف با یکدیگر اشتراک نظر دارند. من با وزیر صمت صحبت می کنم و می‌دانم ایشان نسبت به مسائل فرهنگی دغدغه دارند. زبان ارتباطی ما با هم خیلی راحت است. چون یک مجموعه یکپارچه و منسجم هستیم. در حوزه مدیریت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است که باید بر عملکرد و هزینه‌کرد فرهنگی نظارت داشته باشد. من به عنوان وزیر با این که بخش کوچکی از سهم بودجه ای در اختیار دارم، مسئول پاسخگویی به مسائل فرهنگی هستم. دولت دارد کاری می‌کند این وزارتخانه به همان اندازه که مسئولیت دارد سهم و دخالت در مدیریت حوزه فرهنگ داشته باشد.

اسماعیلی با بیان این مطلب که در چهار دهه اخیر شاهد نگاه های مختلفی درباره حوزه مسئولیت دولت به فرهنگ بوده ایم، گفت: تلاش دولت مردمی بر این است که همه امورات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، و ... را به مردم بازگرداند. در واقع از دولت سلب اختیار نمی شود. چون دولت هدایت، نظارت و تسهیل گری را بر عهده دارد. ریل گذاری به این سمت است که دولت با اعتقاد به آرمان ها و اهداف و اصول انقلاب اسلامی و قانون اساسی، فعالیت های فرهنگی را به جریان های مردمی واگذار کند و مردم عهده دار مسئولیت های اصلی کار بشوند.

وی با بیان این که در دولت قبلی با پدیده بی اعتمادی مردم به دولت مواجه شدیم اظهار داشت: افکارسنجی های معتبر این را نشان می دهد که اعتماد دولت به اعداد پایینی رسیده بود و حوادث آبان 98 نیز در این پارادایم قابل تحلیل است. سرمایه اجتماعی به دلیل این فاصله ای که ایجاد شد، افت کرد. این اتفاق آیت الله رئیسی را مجبور کرد که برای کاستن این شکاف وارد عرصه شود. مردم احساس می‌کردند کار جلو نمی رود. تغییر دولت صورت گرفت و در همین چند ماهی که گذشته است تغییر را می بینیم. در واقع اعتماد مردم به دولت برگشته است.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به اختلال سامانه‌های سوخت در روزهای گذشته بیان کرد: در اتفاق اختلال سامانه های سوخت، با این که مردم چندین ساعت در پمپ بنزین ها معطل شدند، هیچ حرکت اعتراضی در کشور ثبت نشد. چون دولت توانسته سرمایه اجتماعی را به دست آورد و مردم قانع شدند که می شود مشارکت داشت.

جنبه فرهنگی مخالفت های شبکه های معاند بیشتر از جنبه سیاسی است

اسماعیلی در پاسخ به سوالی درباره مظلومیت فرهنگ و بودجه کم آن اظهار داشت: اگر فرهنگ را پایه اصلی تحولات جامعه بدانیم و انقلاب اسلامی خودمان را انقلاب فرهنگی بدانیم، حتما باید حوزه فرهنگی را تقویت کنیم. مجموعه مخالفت‌هایی که خارج از مرزها می شود، بیشتر از بعد فکری و فرهنگی است. شبکه‌های ماهواره‌ای فارسی زبان نیز بیش از آنکه سیاسی باشند روی حوزه سبک زندگی و خانواده دارند کار می کنند.

وی با اشاره به فعالیت شورای فرهنگ عمومی گفت: وظیفه این شورا سیاستگذاری مدیریت فرهنگ متناسب با تهدیدهاست. باید چرخه روشنی بین سیاست‌های فرهنگی و حوزه اجرا تعریف کنیم و فرصت ها و تهدیدها را بشناسیم و متناسب با نظام محیطی برنامه ریزی دقیق برای تولید انجام دهیم. ما هم در حوزه سیاستگذاری و هم در حوزه تخصیص و بودجه دچار مشکل هستیم. وقتی سیاستگذاری درست نباشد، پول فرهنگی اگر ده هم برابر شود، این پول به چرخیدن چرخه معیوب کمک می کند.

بودجه کافی وجود دارد مشکل از ریل گذاری نامناسب است

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به کمبود فیلم‌های سینمایی با موضوع شهادت دانشمندان هسته‌ای تاکید کرد: از زمان شهادت دانشمندان هسته ای چند سال می گذرد؛ ولی به جز فیلم بادیگارد هیچ فیلم دیگری ساخته نشده است. با این‌که پول و بودجه موجود بوده است. من مشکل حوزه فرهنگ را در درجه اول بودجه نمی‌دانم. معتقدم به اندازه کافی بودجه وجود دارد؛ ولی ریل گذاری درست انجام نشده است.

اسماعیلی افزود: سالیانه بیست فیلم خوب متناسب با نظام آرمانی مان باید ساخته شود. بر اساس بررسی که داشتم به این نتیجه رسیدم که سالیانه 5 یا 6 فیلم با این شرایط دارد ساخته می‌شود. اگر امسال ریل گذاری خوبی انجام دهیم، سال آینده در جشنواره فیلم فجر بیش از 20 فیلم متناسب با جریان‌های مورد نیاز کشور در حوزه های مختلف مثل ایثار و شهادت و کمک رسانی اجتماعی و ایثار مردمی ساخته می‌شود.

سیاست اصلی دولت تکمیل زیرساخت های فرهنگی است

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی توجه به موضوع عدالت فرهنگی را ضروری دانست و افزود: حدود 80 تا 90 درصد فیلم های سینمایی‌مان در تهران و بالا شهر تهران ساخته می شود. در کشور مشکل زیرساختی داریم. برای حل این مشکل در استان فارس 200 میلیارد تومان بودجه برای تکمیل تالار مرکزی شیراز بودجه مصوب کردیم. در اردبیل بیش از 300 میلیارد تومان برای تکمیل مجتمع های فرهنگی اختصاص دادیم و در استان سمنان نیز همین میزان مصوبه داشتیم. سیاست اصلی دولت تکمیل زیرساخت‌های فرهنگی است. همه زیرساخت های فرهنگی را می خواهیم در سفرهای استانی تکمیل کنیم. افتتاح پروژه‌های مهم دو تا سه سال طول می‌کشد و خیلی‌ها را در یک سال افتتاح می‌کنیم. گام اول وزارت فرهنگ تکمیل زیرساخت‌های نیمه کاره است. بعضا پروژه‌ای بیست سال است که شروع شده و 20 درصد پیشرفت داشته است.

ستاد مناطق محروم در وزارت فرهنگ ایجاد شده است

اسماعیلی با اعلام این خبر که ستاد مناطق محروم در وزارت فرهنگی راه اندازی شده گفت: قرار است آموزش های هنری را در مناطق محروم انجام دهیم و در این رابطه 11 استان را مشخص کردیم. در گذشته فعالیت‌ها مسجدمحور بود و من خودم در مساجد تئاتر و سرود اجرا می کردم. در سطح کشور 26 هزار کانون فرهنگی و هنری در مساجد داریم. در ستاد مناطق محروم بار اصلی بر کانون های مساجد گذاشتیم. در مساجد برای اجرای یکی دو مورد از هنرها منع عرفی داریم. ولی بقیه شاخه‌های فرهنگی مثل کتاب و شعر و تئاتر در مسجد قابل اجراست.

وی با اشاره به این که در دو ماه گذشته بیش از ده سفر استانی داشته است اظهار داشت: سنندج و کردستان مهد فرهنگ و هنر ایران است و در آنجا تئاتر خیابانی مریوان را داشتیم. جمعیت زیادی آمدند و موجی از شادی درست کردند. هنرمندان درخواست داشتند برای ما انجمن دف راه اندازی کنید. من پنجشنبه قول دادم و این انجمن شنبه ایجاد شد.

اسماعیلی با تاکید بر این که برای هنرهای بومی و محلی بودجه اختصاص می‌دهیم توضیح داد: من با استعدادهای فرهنگی مناطق مختلف آشنا هستم. در استان سیستان و بلوچستان قرار است شش هفت جشنواره بزرگ راه اندازی شود.

می‌توانیم 85 درصد کاغذ را در داخل تولید کنیم

وی در پاسخ به سوالی درباره مصرف محصولات فرهنگی در سبد خانوار و پایین بودن میزان مطالعه اظهار داشت: هر چقدر کتابخانه بسازیم باز هم موضوع مهم این است که کتابخوان داشته باشیم. فرهنگ کتابخوانی مورد نیاز ماست. خوشبختانه همه 26 هزار کانون مساجد ما در سطح کشور کتابخانه دارند. میل به مطالعه و پژوهش در دانش‌آموزان باید بیشتر شود و در این رابطه وزارت آموزش و پرورش به عنوان عضو اصلی ما در شورای فرهنگ عمومی باید کمک کند.

اسماعیلی با بیان این که می‌توانیم در یک برنامه یک و نیم ساله صنعت نشر را به خودکفایی برسانیم اظهار داشت: در حوزه کاغذ ما 90 درصد واردات داریم. در حالی که با راه‌اندازی و بازگشایی چهار پنج کارخانه می‌توانیم 85 درصد کاغذ را در داخل تولید کنیم.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در پاسخ به سوالی درباره قاچاق کتاب گفت: اطلاع دارم که کتاب‌های پرفروش اطراف میدان انقلاب تکثیر می‌شوند و از این مسیر ناشر و نویسنده ضرر می کنند. در این راستا قانون جدیدی را برای حمایت از نویسندگان و ناشران داریم آماده می‌کنیم تا در قالب لایحه تکمیل کرده و به مجلس ارائه بدهیم.

امیدوارم تا پایان آبان کنسرت در شهرهای مختلف آغاز شود

وی با اشاره به نحوه فعالیت‌های هنری در دوران کرونا گفت: من معتقدم که با کرونا باید زندگی کرد. خوشبختانه زمینه‌های عادی سازی فعالیت های کشور در دوران کرونا فراهم شده است. بر اساس نظرسنجی‌ها بیشترین میزان مصرف فرهنگی و هنری ما در حوزه موسیقی است. امیدوارم هنرمندان موسیقی به میدان بیایند و اجرای کنسرت‌های در شهرهای مختلف آغاز شود. در این رابطه ثبت نام را از روز گذشته (شنبه) رسما شروع کردیم و امیدواریم تا انتهای آبان کنسرت‌ها دوباره راه بیفتند. نمایش فیلم های سینمایی‌مان هم با حجم بالای مخاطب در سالن‌ها مواجه شده است.

از تئاتر حمایت می کنم

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی هنرمندان تئاتر را جزو اقشاری دانست که بیشترین آسیب را از کرونا دیده‌اند و افزود: قول می‌دهم همپای حوزه سینما به آنها توجه کنم. از جشنواره‌ها و مدل هایی حمایت می‌کنیم که تئاتر را در دل توده های مردم می‌برد. اجرای بعضی از نمایشنامه های شکسپیر را هزاران بار دیده‌ایم. باید نمایشنامه‌های بومی‌تری مورد استفاده قرار گیرد و تئاتر مردمی بشود. به عنوان مثال الگوی تئاتر خیابانی مریوان می‌تواند در جاهای دیگر هم تکرار شود.

وضعیت سینما واقعا اشکال دارد

وی با یادآوری برنامه‌هایش درباره سینما گفت: آیا وضعیت سینما ما قابل قبول است؟ آیا مشکل دارد یا ندارد؟ من نمی‌توانم حرف‌هایی بزنم که همه از من تعریف کنند. وضعیت سینما واقعا اشکال دارد. من مواجه هستم با انبوهی از فیلم هایی که در نوبت اکران هستند. من خودم را موظف می‌دانم که این فیلم‌ها را تماشا کنم و می‌بینم که بعضی‌هایشان اشکالاتی دارد. من حاضر نیستم فیلمی را با خانواده ام ببینم؛ چطور می‌توانم اجازه بدهم که مردم ما این فیلم ببینند. خود اهالی سینما باید کمک کنند این وضعیت را تغییر دهیم. قطعا حوزه مدیریتی ما از آثاری که به فرهنگ اصیل ایرانی اسلامی ما توجه دارند حمایت می‌کند. من خودم را سرباز این مردم و نظام می دانم. تا روزی که در خدمت مردم هستم در پایبندی جدی به صیانت از فرهنگ ایرانی و اسلامی تاکید خواهم کرد.