ناگفته‌های هسته‌ای ایران چگونه مستند شد؟/ دنبال حاشیه‌سازی نبودیم

اعتمادآنلاین| جواد حسینی کارگردان مجموعه مستند نمایشی «سه‌شنبه 14 جولای» درباره این مجموعه و شروع تولید آن بیان کرد: ما سه سال برای تولید این مستند وقت گذاشتیم، می‌توانستیم خیلی نگاه ساده‌ای داشته باشیم مثل خیلی از کارهای دیگر که تکیه آنها به آرشیو و نریشن است اما سراغ این رویکرد ساده نرفتیم.

به گزارش مهر،وی اضافه کرد: ما در این مستند از بازیگر استفاده کردیم و تصمیم گرفتیم در قالب و فرم جدیدی این مجموعه به تولید برسد. در حوزه مستند سیاسی و هسته‌ای کارهای زیادی ساخته شده اما باز هم این مستند مخاطب خود را داشت و بخشی به دلیل همان فرم بود.

حسینی درباره این فرم جدید اظهار کرد: امروزه رسانه‌های مجازی، شبکه‌های اجتماعی و تلویزیون‌ها در خارج از ایران با فرم‌ها و ساختارهای نو کار می‌کنند. ما در حوزه تصویر در فضاهای مختلفی کار کرده‌ایم اما در حوزه فرم و ساختار در زمینه مستند ساده‌انگارانه نگاه کردیم، مگر در میان مستندهای ساخته شده چند مستند داریم که توانسته باشد مردم عادی را هم به خود جذب کند؟

وی در پاسخ به اینکه چرا مستندهای سیاسی معمولاً بدون جذابیت‌های ساختاری تولید می‌شود؟ عنوان کرد: ما گاهی به این فکر نمی‌کنیم که برای چه کسی فیلم می‌سازیم و اگر این توجه به مخاطب وجود داشت برای مستندسازی هم وقت صرف می‌شد.

این مستندساز با اشاره به بازخوردهای مخاطبان نسبت به «سه‌شنبه 14 جولای» یادآور شد: خیلی‌ها بعد از دیدن کار می‌گفتند چقدر نگاه این مستند بی‌طرفانه بوده است و به خاطر فرم و ساختاری که داشت جذب آن شدند. همه اجزا در این مجموعه مستند، نمایشی است و برای لیوان، پرونده روی میز و… ترکیب و میزانسن وجود داشته است.

وی اضافه کرد: ما برای یک سکانس ساده هم ساعت‌ها کار کردیم و چیدمان داشتیم و همین نشان می‌دهد کار باید در فضایی باشد که به جهت بصری مخاطب را جذب کند. حتی اگر می‌خواهید ماشین بخرید اگر ابتدا و در ظاهر مخاطب را جذب نکند در آن نمی‌نشینید. در مستند هم ابتدا ساختار و فرم باید شما را جذب کند.

وی درباره بازیگرانی که در این اثر مستند نمایشی حضور دارند و اینکه چرا از سلبریتی ها بهره نبرده است، عنوان کرد: با توجه به هزینه و بودجه سعی کردیم جذابیت‌های ابتدایی را داشته باشد و هدفمان این بود کار با این فرم و شاکله ساخته شود.

در همین حد هم ورود به فضای نمایشی سخت بود و گاهی برخی به من زنگ می‌زدند و انتقاد می‌کردند که چرا بازیگر آوردی و حتی اصرار بود کار را متوقف کنیم اما خدا را شکر تولید ادامه پیدا کرد و بعداً در پخش دیدند که خروجی خوبی دارد. با این حال ما حتی اگر بودجه زیادی هم داشتیم سراغ سلبریتی ها نمی‌رفتیم چون فضای این کار نمی‌طلبید.

وی درباره سختی‌ها و چالش‌های این اثر یادآور شد: تابستان 97 پژوهش کار انجام شد تیم سه‌نفره‌ای در حوزه پژوهش داشتیم

و بعدها 6 قسمت از کار را من نوشتم. همچنین گروهی مسئول جمع‌آوری آرشیو و گروهی هم مسئول جمع‌آوری فیلم و عکس بودند. تقویم و پرونده و المان‌های این چنینی هم در مستند داشتیم که توسط یک گروه گرافیک انجام شد. ما قرار بود سال 98 این مجموعه را تولید کنیم که به کرونا خورد و مدتی معلق شد تا اینکه سال 99 فاز اول فیلمبرداری را شروع کردیم و درنهایت با آقای احمد نجفی هم به عنوان بازیگر به تفاهم رسیدیم که این میان سخت‌ترین بخش آن جلوه‌های ویژه بود.

وی درباره مستندهایی که گاهی در فضای سیاسی یک باره سکانس‌هایشان وایرال می‌شود و مورد واکنش قرار می‌گیرد، اظهار کرد: به من گاهی پیشنهاد می‌شد حاشیه‌سازی کنید اما نخواستم اینگونه کارم دیده شود چون دنبال حاشیه سازی و کارهای زرد نبودیم، ما دیدگاه‌های سه دولت را به صورت کامل درباره اتفاقات انرژی هسته‌ای نشان دادیم اما صرفاً روایت کردیم، نمی‌خواستیم کسی را زیر سوال ببریم چون وقتی شما تاریخ را روایت کنید خود مخاطب می‌سنجد و تحلیل می‌کند.

این مستندساز اضافه کرد: همین که مخاطبی به من می‌گوید قبل از دیدن مستند ذهنیت‌ش درباره انرژی هسته‌ای چیز دیگری بوده است و بعد فهمیده است ایران و شهدای هسته‌ای چقدر مظلوم بوده‌اند برایم کافیست. خیلی‌ها هم قبل از تماشا با این کار زاویه داشتند حتی با حاکمیت و بعد که این مستند را تماشا کردند و نگاه را متوجه شدند نظرشان عوض شد. البته خودم علاقمند بودم از طرف رسانه‌ها بیشتر دیده شود و حتی مورد نقد و بررسی قرار بگیرد.

وی در پایان بیان کرد: در این مستند تلاش شده به ریشه اصلی مناقشه انرژی هسته‌ای پی ببرید، بفهمید دعوا بر سر چیست و البته حرفی که می‌زنیم متقن است و پنج بار این کار بازنویسی شد و اسناد هر آنچه می‌گوئیم را داریم.