زانو درد شدید بعد از ورزش چه دلیلی دارد؟ (روش درمان)

زانو درد شدید بعد از ورزش یکی از شایع‌ترین مشکلات ورزشکاران در همه رده‌های سنی است. زانو به دلیل وجود مفصل‌های متحرک و در اثر عوامل مختلفی ممکن است آسیب ببیند. در بسیاری از مواقع درد زانو جدی نیست؛ اما گاهی اوقات می‌تواند هشداردهنده باشد.

درمان خانگی زانو درد بعد از ورزش به شما کمک می‌کند تا علاوه بر کاهش درد شدید، از آسیب بیشتر به زانو جلوگیری کنید. در این مقاله، دلایل زانو درد بعد از ورزش و روش‌های درمانی آن‌ها بررسی شده‌اند.

زانو درد شدید بعد از ورزش

زانو دارای بخش‌های مختلفی مانند مفصل، بافت نرم غضروفی، مینیسک، عصب، زردپی (تاندون)، شریان‌ها و ورید، استخوان، رباط صلیبی و عضله است که مشکل در هر قسمت می‌تواند باعث درد شود.

زانو درد بعد از ورزش به شکل‌های مختلف زیر به وقوع می‌پیوندد:

• به‌صورت تدریجی

• به‌صورت ناگهانی و شدید

در صورت بروز درد به‌صورت تدریجی درد، ممکن است عوامل مختلفی همچون آرتروز مفصل به‌عنوان یک بیماری تخریب‌کننده مفصل و یا پوکی‌ استخوان، علت درد پشت زانو بعد از ورزش باشند. افرادی که این مشکلات را دارند معمولاً پس از تحرک و انجام ورزش، درد به‌صورت تدریجی و پیش‌رونده در آن‌ها بروز می‌کند.

زانو درد شدید بعد از ورزش که به‌صورت ناگهانی رخ می‌دهد، بسیار هشداردهنده است. این عامل در اثر مشکلات مختلفی همچون آرتروز، روماتیسم یا آسیب به عصب، مینیسک، تاندون‌ها و رباط صلیبی در حین ورزش به وجود می‌آید.

البته عوامل بسیار بیشتری ممکن است سبب زانو درد شدید بعد از ورزش می‌شوند که در ادامه آن‌ها را معرفی کرده و راه‌های درمان را نیز بیان می‌کنیم.

آسیب فیبر عضلانی و زانو درد شدید بعد از ورزش

آسیب فیبر عضلانی و درد شدید زانو بعد از ورزش طبیعی است. فیبر عضلانی را با نام تارهای عضلانی نیز می‌شناسند. یکی از شایع‌ترین علت‌های درد زانو پس از ورزش، پارگی فیبرها عضلانی است که بیشتر افراد آن را تجربه کرده‌اند. البته باید بدانید که پارگی فیبرهای عضلانی چندان ناخوشایند نیست؛ زیرا باعث افزایش حجم عضلات می‌شود.

پس از واردشدن فشار به عضلات ممکن است این درد در زانو را تجربه کنید که بهترین راه برای کاهش آن استفاده از کمپرس یخ و باند فشرده‌سازی در محل است. در صورت داشتن درد بهتر است ورزش را متوقف کنید و به ریکاوری و استراحت بپردازید. البته جای نگرانی نیست و این مشکل بدون نیاز به درمان رفع خواهد شد. در صورت درد شدید می‌توانید از مسکن‌ها نیز استفاده کنید.

متأسفانه در برخی از افراد به دلیل فعالیت‌های شدید ممکن است علاوه بر پارگی فیبر عضلانی، خود عضله نیز دچار پارگی و حتی خون‌ریزی شود. در چنین شرایطی باید برای جلوگیری از کاهش آسیب، درمان توسط پزشک انجام شود. بالاگرفتن ناحیه آسیب‌دیده برای کاهش خون‌رسانی و جلوگیری از خون‌ریزی آن می‌تواند مناسب باشد.

تاندونیت و زانو درد شدید بعد از ورزش

تاندون‌ها رشته‌های بسیار محکمی هستند که عضلات را به استخوان‌ها اتصال داده‌اند. تاندونیت نوعی التهاب ایجاد شده در تاندون‌ها است که به دلیل فعالیت‌های شدید ایجاد می‌شود. معمولاً این مشکل در ورزشکاران رشته‌های والیبال و بسکتبال بیشتر به وقوع می‌پیوندد.

افرادی که سن بیشتری دارند، دارای تاندون‌های ضعیف‌تری هستند و ممکن است زانو درد شدید بعد از ورزش به دلیل تاندونیت را بیشتر تجربه کنند.

راه‌های مختلفی برای درمان این عارضه وجود دارد. استراحت دادن به مفصل زانو برای ریکاوری، استفاده از کمپرس آب سرد و حتی گرم، انجام فیزیوتراپی، استفاده از برخی داروهای مسکن برای کاهش درد و انجام حرکات کششی برای تقویت زانو و درمان عارضه تاندونیت نزد دکتر متخصص ارتوپد در تهران پیشنهاد می‌شود.

سندروم ایلیوتیبیال و زانو درد بعد از ورزش

ایلیوتیبیال یک عضله پهن در قسمت بیرونی ران است که از بالای ران تا زانو و زیر زانوها امتداد دارد. این عضله نقش مهمی در خم و راست کردن زانو دارد. در صورت عدم گرم‌کردن قبل از انجام تمرینات و کاهش انعطاف‌پذیری این عضله، ورزش‌های شدید و واردشدن فشار بیش از حد به ایلیوتیبیال ممکن است در قسمت پایینی آن و در ناحیه زانو احساس درد کنید. به این التهاب و درد به وجود آمده اصطلاحاً سندروم ایلیوتیبیال گفته می‌شود.

این عضله که بر روی یک برجستگی در زانو قرار گرفته، در اثر عوامل ذکر شده ممکن است جابه‌جا شود. این موضوع مهم‌ترین عامل زانو درد بعد از دویدن است. البته این مشکل بعد از انجام ورزش‌های دوچرخه‌سواری و حتی کوهنوردی نیز ممکن است به وقوع بپیوندد.

کمبود ویتامین و زانو درد شدید بعد از ورزش

بسیاری از افرادی که برای افزایش سلامت عمومی اقدام به انجام فعالیت‌های ورزشی می‌کنند، ممکن است با کمبود ویتامین در بدن مواجه باشند. کمبود ویتامین باعث ضعیف‌شدن مفاصل زانو خواهد شد و یکی از نشانه‌های آن ایجاد صدای خفیف در قسمت زانو در زمان فعالیت است.

کمبود ویتامین D و در نتیجه کاهش جذب کلسیم، کاهش تولید کلاژن به دلیل کمبود ویتامین C و کمبود ویتامین A باعث ضعف و در نتیجه زانو درد شدید بعد از ورزش خواهند شد.

علت درد پشت زانو بعد از ورزش

حرکات غیراصولی و زانو درد بعد از ورزش

در صورت انجام غیراصولی حرکات ورزشی و ایجاد فشار بیش از اندازه به زانوها و انجام بیش از حد حرکاتی مانند پرش و جهش‌های غیراصولی، زانو دچار آسیب شده و طبیعی است که درد شدید بعد از ورزش رخ خواهد داد. برای جلوگیری از این درد بهتر است از انجام این گونه حرکات خودداری شود.

بوریست و زانو درد شدید بعد از ورزش

در قسمت زانو، بخش‌هایی به نام بورس وجود دارد که درون آن‌ها مقداری مایع لغزنده قرار دارد. همان گونه که می‌دانید، زانو از قسمت‌های متحرکی تشکیل شده است و بورس‌ها باعث تسهیل حرکت بافت‌های متحرک می‌شوند.

بوریست زانو مشکلی است که در اثر افزایش مایع درون بورس‌ها ایجاد می‌شود. عوامل مختلف زیر باعث ایجاد بوریست زانو می‌شوند:

• فشار به زانو در اثر واردشدن مستمر فشار

• برخورد ضربه به زانو

برای درمان زانو درد شدید بعد از ورزش در اثر این عارضه بهتر است هر چه سریع‌تر تحرک را متوقف کنید تا با استراحت و افزایش گردش خون در این ناحیه درد کاهش یابد. در صورت عدم درمان این عارضه باید با مراجعه به پزشک متخصص طب فیزیکی و توان‌بخشی و با انجام برخی از تزریق درمانی‌ها، مگنت تراپی، لیزردرمانی و حتی فیزیوتراپی این مشکل را بر طرف کنید.

البته باید بدانید که یکی از روش‌های درمان بوریست زانو انجام ورزش‌های مناسب کشش عضله همسترینگ، ران و ساق است. متأسفانه در صورت عدم درمان و به‌وجودآمدن بوریست مزمن، پزشک مجبور است تا با استفاده از روش جراحی آرتروسکوپی، بورس‌های ملتهب را از زانوی شما خارج کند.

پارگی مینیسک و زانو درد شدید بعد از ورزش

ایجاد فشار شدید به زانو و در نتیجه چرخش زانو به‌صورت ناگهانی می‌تواند باعث پارگی مینیسک زانو و زانو درد شدید بعد از ورزش شود. علت زانو درد در ورزش بدنسازی نیز می‌تواند این موضوع باشد؛ زیرا بلندکردن وزنه سنگین نیز باعث پارگی مینیسک خواهد شد.

علت درد زانو بعد از فوتبال ، تنیس، بسکتبال و... می‌تواند پارگی مینیسک باشد؛ زیرا این ورزش‌ها نیاز به تحرک زیاد و چرخش‌های ناگهانی دارند.

برای کاهش درد و جلوگیری از آسیب بیشتر بهتر است وزن خود را بیش از حد بر روی زانو نیندازید. استراحت کافی و استفاده از کمپرس یخ به همراه انجام فیزیوتراپی می‌تواند درمانی برای این عارضه باشد. در طول درمان، برای کاهش درد می‌توانید از مسکن‌ها و داروهای کاهنده تورم استفاده کنید.

در صورت درمان‌نشدن با این روش‌ها باید با استفاده از روش آرتروسکوپی، جراحی زانو را انجام دهید. البته بهتر است با متخصص ارتوپد تهران مشورت صورت بگیرد تا مشکل شما تشخیص داده شود.

پارگی رباط صلیبی و زانو درد بعد از ورزش

قطعاً یکی از بدترین اتفاقاتی که ممکن است در حین ورزش برای هر فردی رخ دهد، پارگی رباط صلبی وی خواهد بود. معمولاً درمان آن سخت و دوره نقاهت طولانی هم دارد.

کاهش سرعت و توقف به‌صورت ناگهانی، چرخش زانو، پرش‌های غیراصولی، واردشدن ضربه سخت به زانو و افزایش فشار به روی مفصل‌ها باعث پارگی رباط صلیبی خواهد شد.

این مشکل با انجام آزمایش‌های مختلف مانند تصویربرداری MRI و انجام سونوگرافی قابل‌تشخیص است. آسیب به رباط صلیبی، خود به سه درجه تقسیم‌بندی می‌شود. در صورت آسیب کم و کشیدگی آن، استفاده از یخ، بستن محل با باند و انجام استراحت می‌تواند کمک‌کننده باشد. انجام فیزیوتراپی و استفاده از داروهای مسکن نیز به‌عنوان درمان‌های تکمیل‌کننده در نظر گرفته می‌شود.

در صورت پارگی شدید رباط صلیبی چاره ای جز جراحی آن وجود نخواهد داشت. معمولاً افرادی که تحت عمل جراحی رباط صلیبی قرار می‌گیرند تا حدود یک سال از انجام ورزش‌های شدید منع می‌شوند.

زانو درد بعد از ورزش

جلوگیری از زانو درد شدید بعد از ورزش

راه‌های درمان زانو درد بعد از ورزش را بیان کردیم؛ اما برای جلوگیری از آسیب و ایجاد درد بعد از ورزش بهتر است قبل از انجام ورزش اقدامات زیر را انجام دهید:

• نوشیدن مقدار کافی مایعات و به‌ویژه آب

• گرم‌کردن و انجام نرمش قبل از تحرکات شدید

• افزایش تدریجی سطح تمرینات

• جلوگیری از ایجاد فشار شدید بر روی زانوها

• سردکردن پس از انجام ورزش در حدود 5 تا 10 دقیقه

• انجام شنا بعد از انجام ورزش

• استراحت و خواب کافی

• انجام ماساژ

• استفاده از ویتامین‌ها و پروتئین‌های مختلف