فضای فوتبال در ایران مناسب کار نیست 

اعتمادآنلاین| ستاره سال‌های نه چندان دور فوتبال ایران که بیش از یک دهه با حرکات و فرارهای خاص خودش قدرت فوق العاده‌ای به منطقه راست تیم فوتبال هامبورگ و تیم ملی ایران بخشیده بود، این روزها به دور از حواشی در رده‌های پایه باشگاه هامبورگ در حال تربیت نوجوان‌های آلمانی برای حضور در رقابت‌های بوندسلیگا است و از راه دور نیز آکادمی کیا را در جنوب تهران با همکاری برادرش هادی مهدوی‌کیا مدیریت می‌کند.

سعی کردیم بچه‌ها خودشان را با دنیا مقایسه کنند

به بهانه موضوع آخر با مهدی مهدوی کیا هم صحبت شدیم؛ صحبت‌هایمان با شماره 2 دوست داشتنی و محبوب فوتبال ایران را آغاز کردیم و از او در رابطه با آخرین شرایط آکادمی کیا پرسیدیم. مهدوی کیا حرف هایش درباره این موضوع را با این مقدمه آغاز کرد:« ما بیش از 5 سال است که این کار را شروع کرده‌ایم و از روز اول هدف استعدادیابی از مناطق محروم کشور بود؛ بچه هایی که به هر دلیلی امکانات در اختیارشان نبوده و نخبه هستند. سعی کردیم این‌ها را دور هم جمع کنیم. هدف این بود که این بچه‌ها با تیم‎‌های بزرگ دنیا بازی کنند و خودشان را با تیم های بزرگ مقایسه کنند. در این راه موفق بودیم و بیش از 5 سال در تورنمنت‌های مختلف شرکت کردیم و در آن مسابقات مقام‌های خوبی به دست آوردیم.»

برنامه 5 ساله اول ما خیلی خوب پیش رفته است

او در ادامه با اشاره به اینکه آکادمی کیا در مسیر رشد قرار دارد و به اهداف برنامه 5 سال ابتدایی خود دست یافته، توضیح داد:« در لیگ های داخلی شرکت کردیم و سعی کردیم این بچه ها روز به روز پیشرفت‌شان بیشتر شود. ارتباط خوبمان را با اروپا حفظ کردیم و سعی کردیم از مربیان خارجی برای تربیت بچه‌ها و مربیان‎‌مان استفاده کنیم. خدا را شکر برنامه‌های ما خیلی پیش رفته و برنامه 5 سال اول ما الان به پایان رسیده است. دوست داشتیم در پایان 5 سال اول، بچه‌های پرورش یافته آکادمی را در تیم ملی نوجوانان ایران که همان تیم زیر 17 سال است، چندین سهمیه داشته باشیم و خوشبختانه در حال حاضر بیش از 10 سهمیه در تیم ملی نوجوانان داریم. امیدواریم که همین روند ادامه پیدا کند و بتوانیم فوتبالیست های خوبی را به فوتبال ایران معرفی کنیم.»

نخبه‌ها را جمع کرده‌ایم

او سپس در رابطه با اینکه آکادمی کیا در چه رده هایی فعالیت می‌کند، عنوان کرد:« اولین رده ای که در باشگاه ما در حال فعالیت است، بچه های زیر 18 سال هستند و به ترتیب هر سال سعی کردیم با همان روشی که در اروپا وجود دارد، هر سال یک تیم در هر رده سنی داشته باشیم. اولین رده زیر 18 سال هستند. البته کل کشور را نمی توانیم پوشش دهیم، چون جمعیت زیاد است ولی سعی داشته‌‍ایم بچه هایی که نخبه هستند را در آکادمی داشته باشیم.»

هر سال بیش از چندهزار بازیکن را استعدادیابی می‌کنیم

مهدوی کیا در ادامه در مورد چگونگی عضویت در باشگاه کیا را توضیح داد:« ما هر ساله استعدادیابی داریم. شاید بیش از چند هزار بازیکن را در سال استعدادیابی می کنیم. از بین این‌ها بهترین ها را انتخاب می‌کنیم و به رده های پایه اضافه می کنیم. اگر احساس کنیم، جایی ضعف داریم و بازیکن‌هایی که در این چرخه جا مانده‌اند را به تیممان اضافه کنیم. خیلی روش موفقی تا الان داشتیم و سعی کردیم از شیوه اروپا و نظم و انضباطی که دارند، بهره بگیریم. الان بیش از 100 بازیکن در رده های سنی مختلف در آکادمی کیا در حال فعالیت هستند.»

برنامه 5 ساله دوم رسیدن به لیگ برتر است

بازیکن سابق پرسپولیس و تیم ملی سپس در رابطه با برنامه 5 ساله دوم آکادمی بیان کرد:« در این برنامه قصد داشتیم با همین بچه هایی که خودمان تربیت کردیم به رده بزرگسالان وارد بشویم. الان آنها شرایط 16 ، 17 سال را دارند. ما از دسته 3 کشور شروع می کنیم. مدل تیم‌هایی مثل هوفنهایم یا لایپزیش که از دسته سوم شروع کردند و حالا به دسته اول فوتبال آلمان و فوتبال اروپا وارد شده اند. ما همین روش را در پیش گرفته‌ایم و در حال اجرا هستیم. از دسته سوم با محصولات آکادمی خودمان شروع خواهیم کرد و تیم الان تشکیل شده است. این بچه‌ها الان چند بازی دوستانه به تیم‌های دسته دوم و سوم انجام داده اند. با تیم‌‎های لیگ یک هم بازی کرده‌ایم و شرایط بسیار خوبی داریم. در برنامه 5 سال دوم این هدف را داریم که به سطح اول فوتبال ایران برسیم، که همان لیگ برتر است.»

مثل هوفنهایم و لایپزیش از دسته سوم شروع می‌کنیم

طی ماه‌های اخیر باشگاه کیا برای خرید امتیاز یکی از تیم‌های شمالی کشور اقدام کرده است. مهدوی‌کیا مدیر آکادمی در رابطه با این موضوع اضافه می‌کند:« در همین راستا ما امتیازی را از استان مازندران و شهر بابل در اختیار گرفتیم. این تیم قرار نبود در مسابقات شرکت کند و ما این امتیاز را خریداری کردیم. با هماهنگی‌‎های انجام شده با هیات فوتبال مازندران آقای بهروان و همچنین وزارت ورزش و جوانان که آقای رنگرز از کشتی گیران قدیمی هستند، با توجه به اینکه بسیاری از استعدادهای ما از استان مازندران هستند، این همکاری انجام شده و از دسته سوم شروع می کنیم. دوست داریم با همین بچه های آکادمی به سطح اول فوتبال ایران برسیم. از دوستانی که نامشان را بردم هم تشکر می کنم که این امتیاز را به آکادمی کیا دادند و ما ان‌شاالله در مسابقات شرکت خواهیم کرد.»

بزرگ‌ترین معضل فوتبال پایه بی‌پولی است

از مهدی مهدوی کیا در رابطه با مشکلاتی که در مسیر او و آکادمی کیا وجود داشته و دارد پرسیدیم. او به این سوال اینگونه واکنش نشان داد:« بزرگترین معضل بحث امکانات هست در ایران. متاسفانه امکاناتی در فوتبال روز دنیا وجود دارند را در ایران نداریم و ما با توجه حجم بازیکنی که در آکادمی داریم، فقط یک زمین در اختیارمان قرار دارد و بابت همین زمین در حال پرداخت اجاره بهای سنگینی هستیم. تقریبا می‌توان گفت بزرگ ترین مشکل مسائل مالی است و باید بدون اسپانسر کارها را پیش ببرید. ما تا الان تمام هزینه ها را تقبل کردیم. یک سری از دوستان در این راه به ما کمک کرده اند که واقعا از آنها تشکر می کنم. اگر شرایط در این زمینه بهتر بود، تعداد بیشتری از تیم‌هایمان در تورنمنت های اروپایی شرکت می کردند. شاید ما اگر تعداد زمین‌های بیشتری داشتیم، می توانستیم آموزش های بهتری بدهیم و مربیان بیشتری را از فوتبال اروپا اضافه کنیم. بزرگترین معضل فعلا همین مباحث مالی است و امیدوارم در آینده شرایط بهتر از این بشود.»

بچه‌های ما بیشترشان به تیم ملی خواهند رسید

مدافع و هافبک راست سابق هامبورگ که سال‌ها در این تیم به عنوان یکی از بازیکنان کلیدی فعالیت داشت و باشگاه آلمانی بهترین دوران‌های تاریخش را سپری کرد، در رابطه با اهداف خود از تشکیل این آکادمی و دورنمای باشگاه کیا توضیح داد:« من علاقمند بودم تجربه‌ای که سال‌ها در اروپا به دست آوردم، این تجربه را به نوجوان‌ها و جوان‌های فوتبال کشورمان انتقال بدهیم؛ مخصوصا بچه های مناطق محروم و در این بخش خیلی موفق بودیم و خیلی خوب پیش رفتیم ولی ایده‌آل نبود. همانطور که گفتم اگر ما زمین‌های بیشتری داشتیم و می‌توانستیم از مربیان روز دنیا بیشتر استفاده کنیم و امکانات بیشتری داشتیم، قطعا نتیجه بهتر بود ولی با تمام مشکلات در 5 سال گذشته خیلی موفق بودیم. دورنمای کار ما این است که استعدادهای فوتبال ایران را پیدا و معرفی کنیم تا راه خودشان را پیدا کنند. امیدواریم فوتبالیست های خوبی بر ای کشور باشند و شایسته‌‌ها به رده های ملی راه پیدا کنند.کوچکترین کاری که می شود که این بچه ها از معضلات اجتماعی دور می شوند و به ورزش وارد می شوند و با توجه به اینکه نخبه هستند، آینده خوبی را برایشان متصور هستیم. کوچکترین کار این است ولی این بچه ها بیشترشان به رده های ملی خواهند رسید و این می‌تواند خیلی خوشحال کننده باشد برای من که دوست داشتم این کار با موفقیت همراه باشد.»

سرخابی‌ها از سرمایه‌گذاری در فوتبال پایه ضرر نمی‌کنند

سوال بعدی از مربی رده‌های پایه باشگاه هامبورگ در رابطه با عدم مدیریت مناسب در دو باشگاه استقلال و پرسپولیس در رده‌های پایه بود. او که در کشور آلمان زندگی می‌کند، درباره این موضوع گفت:« من در ایران نیستم و شرایط دو باشگاه استقلال و پرسپولیس را نمی دانم، ولی سرمایه گذاری در فوتبال پایه هیچ وقت ضرر نداشته است. با این مشکلات مالی ای که می بینیم و قیمتی که بازیکنان دارند، اگر باشگاه ها در قسمت های پایه خودشان سرمایه گذاری کنند و از آنجا استعدادها را به تیم های اولشان معرفی کنند، یک کار اصولی است ولی این موضوع نیازمند مدیریت و برنامه ریزی صحیح است. مدیرانی که در راس قرار می گیرند باید به فوتبال پایه اهمیت بدهند و این تنها راه نجات چنین پروژه هایی است.»

بی پولی بازیکنانی پولی را در فوتبال پایه باب کرده

مهدوی کیا در رابطه با این سوال که معضل بازیکن پولی در فوتبال پایه چقدر ریشه دارد و نقش پدر و مادرهایی که در این راه رشوه می‌دهند، چقدر موثر است، اینطور پاسخ داد:« شاید یکی از بزرگ‌ترین معضلات فوتبال پایه همین موضوع است و بسیاری از بازیکنانی که شایستگی ندارند، به تیم‌ها اضافه می‌شوند. من دلیل این مشکل را این می دانم که بسیاری از تیم های ما به فوتبال پایه اهمیتی نمی دهند. یک تیم را برعهده یک مربی می گذارند و می گویند این تیم باید تشکیل شود و در مسابقات شرکت کند. مسائل مالی واقعا سخت است. هزینه های تیم بالا است و خیلی ها مجبور می شوند بازیکنانی را بگیرند که هزینه تیم هایشان را از طریق آنها پرداخت کنند. یک بحث مدارس فوتبال را داریم که در آنجا بحث آموزش مطرح می شود و بچه هایی که دوست دارند می توانند شرکت کنند و آموزش ببینند و مقداری پولی پرداخت کنند. ما خودمان هم این مدارس را برای خودمان تشکیل داده ایم و البته اگر آنجا هم نخبه‌ای پیدا شود به تیم آکادمی اضافه می کنیم. الان یکی از بزرگ‌ترین معضلات همین است و پولی در فوتبال پایه نیست. مربیان حقوق درستی ندارند. شرایط پایداری در فوتبال پایه نیست و بودجه مشخصی ندارد. به همین دلیل از این فرصت برخی‌ها استفاده می کنند یا سوء استفاده می کنند. نمی توان پدر مادرها را هم مقصر دانست، این شرایط فوتبال پایه ما است که ما را به این سمت و سو برده است تا یک سری ها با پول بازی کنند ولی هر چه به رده های بالاتر می آئیم، چون در آنجا همه بازیکنان دیده می شوند این مسائل کمتر دیده می شود، ولی در رده پایه چون تمرکز نیست و دیده نمی شود، شاید این مسائل بیشتر است. امیدوارم این مشکل حل شود.

البته این مشکل زمانی به فوتبال ایران اضافه شد که گفتند فوتبال ایران حرفه‌ای است و پول به آن اضافه شد. شاید آن زمان خیلی از خانواده ها با فوتبالیست شدن بچه هایشان مخالف بودند. چون آینده ای نداشت و پولی نداشت و هر چه بود عشق علاقه بود. آن زمان که در فوتبال پایه تهران بازی می کردم همه‌اش عشق و علاقه بود و و فقط استعدادها وارد می شدند؛ ولی متاسفانه الان عده‌ای با پول وارد می شوند و کار من و شما هم نیست که به آن ورود کنیم؛ باید نهادهای نظارتی ورود کنند و راه حلی برای این موضوع پیدا کنند.»

فوتبال تهران قابل مقایسه با گذشته نیست

از مهدوی کیا در رابطه با شرایط این سال های فوتبال تهران پرسیدیم که برخلاف گذشته، به ندرت فوتالیست مستعدی را در اختیار فوتبال ملی ایران و دو باشگاه بزرگ آن می‌گذارد. بازیکن سابق تیم ملی در این مورد گفت:« اصلا فوتبالی که الان در رده های پایه فوتبال تهران ارائه می شود با فوتبالی که ما آن زمان بازی می کردیم، قابل مقایسه نیست و بسیار فاصله دارد. کیفیت خیلی پایین تر است. در آن زمان لیگ ها خیلی قوی تر بودند. در آن زمان همانطور که گفتم همه چیز عشق و علاقه بود. همه استعدادها داخل بودند. خیلی از تیم های قدیمی مثل بانک ملی، راه آهن در رده های پایه حضور داشتند و این به جذابیت مسابقات کمک می کرد. در آن زمان بازیکنان که در رده های امیدهای تیم هایی مثل آرارات بازی می کردند، خیلی از آنها در تیم های بزرگسالان هم استفاده می شدند. الان خیلی کمتر شده است. توپ پلاستیکی حذف شده است و زمین های خاکی هم کم شده است. با بازیکن های پولی هم شرایط خیلی مشکل شده است. اصلا چیزی که الان در فوتبال تهران اتفاق می افتد را نمی توانیم با گذشته مقایسه کنیم.»

فضای فوتبال در ایران مناسب کار نیست

سوال آخر از مهدوی کیا که یکی از باتجربه‎‌‎ترین بازیکنان ملی تاریخ فوتبال ایران است و به تازگی احسانس حاج صفی از رکورد 111 بازی ملی او گذر کرد، در رابطه با قبول نکردن پیشنهاداتی است که به او برای حضور در کادر فنی تیم ملی داده شده است. او به این سوال اینطور پاسخ داد:« همانطور که در جریان هستید، در مقاطعی پیشنهاد سرمربیگری در تیم های مختلف و حتی مربیگری در تیم ملی، تیم امید، جوانان و ... بوده است. در بحث مدیریت هم پیشنهاداتی بوده است ولی هیچ وقت قبول نمی کنم، چون فضای فوتبال در ایران، در حال حاضر فضای خوبی نیست و شاید با روحیات و اخلاقیات من همخوانی ندارد و سازگار نیست.

تشخیص دادم در مرحله ای که به آلمان بیایم؛ به شهری که سال ها در آن زندگی کرده بودم و باشگاهی که هشت سال در آن بازی کرده ام. دوست داشتم شرایط فوتبال پایه را ببینم، چون خودم درگیر آکادمی خودم در ایران بودم، دوست داشتم از نزدیک شرایط را ببینم و این 5 سال واقعا به من کمک کرده تا شرایط را ببینم. اینکه چه اتفاقاتی می افتد. تجربه ام خیلی زیاده شده است. ضمن اینکه آرامشی که اینجا برای من وجود دارد، بهتر است. شاید خیلی ها می گویند شما از چندین میلیارد پول در سال گذشته اید، ولی من بیشتر درگیر همان آرامشی هستم که گفتم. دوست دارم به فوتبال مملکتم خدمت کنم. کشورم را خیلی دوست دارم و فکر می کنم در جای درستی در حال انجام این کار هستم. در آینده بیشتر می شنویم و بیشتر می بینیم. فکر می کنم در کاری که تخصص دارم، کار می کنم و امیدوارم آینده خوبی در انتظار فوتبال ایران باشد و ما فوتبالیست های بیشتری را از کشورمان در اروپا ببینم؛ چون باعث افتخار است. در مجموع دنبال آرامش هستم و الان فضای کار کردن در فوتبال ایران را مناسب نمی بینم.»

منبع: ورزش سه