آیا عمدا قراردادها اشتباه بسته می‌شوند؟/ چرا خارجی‌ها ذهنیت خوبی نسبت به ایران ندارند؟

در چند سال اخیر فوتبال ایران درگیر پرونده‌های خارجی بوده که در بیشتر آنها چیزی جز شکست نصیب آنها نشده، اما در این میان نکته بسیار مهم این است که باشگاه‌ها و حتی فدراسیون فوتبال چقدر در ایجاد این پرونده‌ها نقش داشته‌اند و با چه اقداماتی می‌شد جلوی شکل‌گیری این پرونده‌ها را گرفت؟ درباره این موضوع و پرونده‌های خارجی فوتبال ایران با ایمان حسین‌پور، معاون حقوقی سابق پرسپولیس به صحبت نشستیم تا از او درباره دلایل شکل‌گیری پرونده‌های خارجی جویا شویم. 

به گزارش روزنامه اعتماد، در دوره‌ای که حسین‌پور در باشگاه پرسپولیس معاون حقوقی بود، این باشگاه با پرونده شکایت باشگاه النصر عربستان روبه‌رو بود که در آن به پیروزی رسید. حسین‌پور در ابتدای گفت‌وگوی خود با «اعتماد» به مهم‌ترین عوامل ایجاد پرونده‌های حقوقی اشاره کرد و گفت: مهم‌ترین عواملی که باعث ایجاد پرونده‌های حقوقی علیه باشگاه یا حتی فدراسیون فوتبال می‌شود، نبود متخصصان در مدیریت باشگاه‌هاست. منظور من این نیست که صرفا افراد فوتبالی برای مدیریت باشگاه‌ها انتخاب شوند، منظور این است که باشگاه مدیر مالی قوی داشته باشد که هزینه‌ها را دقیق پیش‌بینی کند و از طرفی مدیر اقتصادی قوی داشته باشیم که بتواند درآمدزایی کند. اصلی‌ترین مشکل ما در مسائل مالی است که نمی‌توانیم بدهی‌ها و تعهدات مالی را پرداخت کنیم. وقتی با ویلموتس به مشکل می‌خوریم به خاطر پرداخت نشدن مطالبات مالی او است. 

وی افزود: وقتی پول یک مربی بازیکن پرداخت نشود، ضمانت اجرایی پرداخت شدن مطالبات او این است که قراردادش را می‌تواند یک طرفه فسخ کند و کل پول قراردادش را طلب کند. دو ماه تاخیر در پرداخت هر طلبی، به بازیکن و مربی اجازه می‌دهد که قراردادشان را فسخ کنند که این شروع یک بدهی بزرگ است. این می‌شود که بسیاری از مدیران می‌گویند ما وارث بدهی‌های گذشته هستیم. کدام بدهی‌ها؟ همین بدهی‌ها که پول بازیکن را ندادند که او توانسته بعدا کل پول قراردادش را طلب کند. بعد دوباره مدیر بعدی همین کار را می‌کند. پس ما باید متخصصان مالی خوب داشته باشیم. 

او تصریح کرد: دوم باید کمیته فنی در باشگاه‌ها فعال باشد تا بازیکنان بی‌کیفیت جذب نشوند. وقتی می‌گویند دلالی و فساد در فوتبال وجود دارد، برای این است که ما کمیته فنی در باشگاه‌ها نداریم. وقتی کمیته فنی نباشد، تصمیم‌گیر یک شخص است که باعث می‌شود باشگاه با تصمیم آن شخص بازیکن مذکور را جذب کند. بحث باشگاه خاصی نیست، وقتی صحبت از پول است ما نیاز به نهادهایی داریم که خودکنترلی کنند. کار این کمیته‌ها این نیست که بعدا بگویند که چرا قرارداد این بازیکن بسته شد یا نشد، کار این کمیته‌ها این است که در لحظه تصمیم‌گیری اقدام کنند و اجازه ندهند تصمیم بد گرفته شود. کمیته فنی در باشگاه‌ها باید خیلی قوی و قدرت داشته باشد. در فوتبال یکی از تصمیم‌گیرندگان اصلی هواداران هستند. هوادار است که تصمیم می‌گیرد یک بازیکن جذب شود یا جذب نشود. چطور؟ کافی است که نام بازیکنی از طریق رسانه‌ها در اختیار هواداران قرار گیرد و آن وقت هواداران آنقدر فشار می‌آورند که حتی اگر آن بازیکن خوب نباشد هم باشگاه مجبور به جذب او می‌شود. اگر آن بازیکن جذب نشود تیم ضعیف قلمداد می‌شود و مدیر هم بی‌لیاقت لقب می‌گیرد. این در حالی است که هواداران می‌توانند طوری رفتار کنند که به تیم کمک کنند. 

حسین‌پور در بخش دیگری از صحبت‌های خود با بیان اینکه سومین عامل مهم ایجاد پرونده‌های حقوقی علیه باشگاه‌ها نبود کمیته انضباطی قدرتمند است، گفت: وقتی می‌گوییم یک شرکت باید راهبری شود، در این راهبری کمیته‌هایی هستند که کمک می‌کنند مشکلات بزرگ نشوند. یکی از کمیته‌ها در فوتبال کمیته اخلاق و کمیته انضباطی است. کار آنها این است که بررسی کرده و از ایجاد مشکلات بزرگ‌تر جلوگیری کنند. گاهی بازیکنی در باشگاه‌های مرتکب تخلفی می‌شود که در باشگاه کاری به کارش نداشته‌اند. این موضوع باعث می‌شود مشکل بزرگ‌تر و بدتر بشود. مثلا بازیکن غیبت می‌کند، اگر برخورد صورت نگیرد غیبت بعدی تکرار می‌شود. این موضوع است که در نهایت به این منجر می‌شود که بازیکن خارجی می‌رود و دیگر برنمی‌گردد. در ادامه‌ نهادهای بین‌المللی به خاطر مثبت نبودن ذهنیت‌شان نسبت به ما، تصمیمات خوبی برای ما نمی‌گیرند، چون تخلفات زیادی در فوتبال داشته‌ایم گاهی می‌بینیم به‌‌رغم اینکه بازیکن هم تخلف کرده است، ذهنیت منفی باعث می‌شود در داوری علیه ما رای بدهند. پس کمیته انضباطی و اخلاق هم بسیار نقش دارند.

او در ادامه گفت: کمیته حقوقی هم نقش مهمی در جلوگیری از ایجاد پرونده‌های حقوقی علیه باشگاه‌ها دارند. بی‌تعارف اگر به موضوع نگاه نکنید، بسیاری از مدیران در کشور ما اعتقادی به اینکه یک متخصص به آنها راهنمایی کند، ندارند. البته من در فوتبال با مدیرانی کار کردم که این اعتقاد را داشتند و در هر قدم با کمیته حقوقی مشورت می‌کردند، اما گاهی می‌بینیم برخی مدیران فوتبالی اعتقادی به کمیته حقوقی ندارند. این مدیران به جای اینکه بخواهند از کمیته حقوقی برای جلوگیری از بروز مشکلات استفاده کنند، به دنبال این هستند تقصیر‌ها را به گردن معاون حقوقی بیندازند. آنها قرارداد‌ها را ارسال می‌کنند و به کمیته حقوقی می‌گویند که این را امضا کن، حتی اگر آن قرارداد از نظر کمیته حقوقی ایراد داشته باشد. گاهی می‌بینید که کاری ندارند شما به عنوان متخصص چه می‌گویید و فقط می‌خواهند کاری کنند که بگویند یک فرد حقوقی روی تصمیم ما نظر مثبت داشته است. این در حالی است که کمیته حقوقی باید بیاید قراردادها را بررسی کند که آیا مشکل دارد یا خیر. آیا نیاز است که قرارداد تغییر کند یا خیر. نه اینکه صرفا قراردادها تایید شود. این بحث عدم استفاده از کمیته حقوقی نقش مهمی در ایجاد پرونده‌ها دارد. اگر این کمیته‌ها که نام بردم قدرت داشته باشند و به درستی کارشان را پیش ببرند، احتمال ایجاد مشکلات بزرگ کاهش پیدا می‌کند و آن زمان تازه مدیر می‌تواند با آرامش کارش را دنبال کند. وقتی مدیری به باشگاهی می‌آید با مشکلات فراوان روبه‌رو است و نمی‌تواند کارش را دنبال کند و به همین خاطر این مدیر مجبور می‌شود مشکل را بزرگ‌تر کند. به همین خاطر است که باشگاه‌ها گاهی بدهی‌هایی دارند که مربوط به 20 سال قبل است.

او در ادامه درباره اینکه برخی ایجنت‌ها قدرت زیادی دارند و قراردادها به سود بازیکن و مربی یک‌طرفه بسته می‌شود، گفت: در چند سال اخیر بازیکنان خارجی زیادی به فوتبال ایران آمدند که برخی از آنها از نظر فنی خوب بودند و برخی هم کارایی لازم را نداشتند. به همین خاطر فدراسیون فوتبال قوانین سختگیرانه‌ای را برای جلوگیری از ورود بازیکنان بی‌کیفیت خارجی تدوین کرد که به واسطه آن تعداد بازیکنان خارجی کم شد و همین امر موجب شد باشگاه‌ها برای جذب بازیکن ایرانی که معیار‌های خوبی را دارد، تن به بندهای قرارداد بدهند. در این شرایط به یک‌باره یک بازیکن ایرانی با پیشنهادات زیادی روبه‌رو می‌شود و ایجنت آن بازیکن به باشگاه‌ می‌گوید اگر می‌خواهید این بازیکن با شما قرارداد ببندد، باید تن به این بندها در قرارداد بدهید. این موضوع است که باعث شده قراردادهایی با بندهای خاص بسته شود. قراردادهایی که من بررسی کردم موضوعی که نشان دهد تعمدی در برخی قراردادها وجود داشته، ندیده‌ام.