از مورینیوی کار‌آموز تا آریگو ساکی کفش‌فروش/ مربیان بزرگی که هرگز فوتبالیست نبودند

دنیای مربیان بسیار پیچیده است. هیچ تضمینی وجود ندارد که ستاره‌های بزرگ بتوانند مربیان خوبی شوند. نه تنها چنین تضمینی وجود ندارد، از آن طرف مربیانی داریم که حتی فوتبالیست نبودند اما روی نیمکت‌ تیم‌های مختلف به افتخارات بسیار قابل‌توجهی دست پیدا کردند از جمله آریگو ساکی و ژوزه مورینیو. 

به گزارش روزنامه اعتماد و به نقل از فورفورتو، در ادامه ما فهرستی تهیه کردیم از برخی مربیان بزرگ که فوتبالیست حرفه‌ای نبودند. 

 دومنیکو   تدسکو

دومنیکو تدسکو در ایتالیا به دنیا آمد اما در جوانی به همراه خانواده‌اش به آلمان رفت و به فوتبال آماتوری در این کشور ادامه داد. این مرد ایتالیایی-آلمانی در اوایل دهه دوم در زمینه توسعه جوانان در VfB اشتوتگارت شروع به کار کرد. پس از مدت کوتاهی کار با تیم دسته دومی Erzgebirge Aue در سال 2017، او به مربیگری در شالکه و اسپارتاک مسکو پرداخت و 

RB Laipzig را به قهرمانی جام حذفی آلمان رساند. تدسکو در فوریه 2023 به عنوان سرمربی بلژیک منصوب شد.

 آنته   چاچیچ

آنته چاچیچ از دانشکده تربیت‌بدنی دانشگاه زاگرب فارغ‌التحصیل شد و یکی از 10 مربی اول در کرواسی بود که مدرک UEFA Pro License را کسب کرد. چاچیچ که دو بار قهرمان کرواسی را با دینامو زاگرب در کارنامه دارد، بین سال‌های 2015 تا 2017 سرمربی کرواسی بود و همچنین در اسلوونی، لیبی و مصر کار کرده است.

 ویل   استیل

ویل استیل در نوجوانی به صورت آماتور بازی می‌کرد اما در سنین پایین تصمیم گرفت بر مربیگری تمرکز کند و کار مربیگری خود را در 17 سالگی آغاز کرد. استیل که متولد بلژیک است تا حدودی با الهام گرفتن از بازی‌های ویدیویی

 Championship Manager و Football Manager کارش را پیش برد و سپس به انگلستان نقل مکان کرد تا در کالج Myerscough در پرستون تحصیل کند. او کار مدیریتی خود را در باشگاه لیرز بلژیکی در سال 2017 آغاز کرد. پس از مدت کوتاهی کار در بیرشوات دو سال در تیم فرانسوی 

Stade de Reims مشغول به کار شد.

 زدنیک   زمان

زدنیک زمان متولد چکسلواکی است و از دهه 1960 در ایتالیا زندگی می‌کند و بیشتر پنج دهه مربیگری خود را در این کشور گذرانده است. پس از تحصیل در یک مدرسه ورزشی و کسب مجوز مربیگری، اولین نقش زِمان به عنوان سرمربی در تیم سیسیلی لیکاتا بود. او در دوران حرفه‌ای طولانی خود هدایت تیم‌هایی مانند رم، لاتزیو، ناپولی، پارما، فنرباغچه و پسکارا را برعهده داشته است، پس از انجام عمل جراحی قلب، او از فوتبال کناره‌گیری کرد. 

 اورام   گرانت

اورام گرانت کار مربیگری خود را در سن 18 سالگی در باشگاه شهر زادگاه هاپوئل پتاه تیکوا در سرزمین‌های اشغالی آغاز کرد. او به مدت 14 سال سرپرستی تیم جوانان را برعهده گرفت و درنهایت او تیم را به دو عنوان قهرمانی جام توتو رساند. گرانت پس از حضور در تیم‌های مکابی تل‌آویو، مکابی هیفا و تیم ملی اسراییل، به عنوان مدیر فنی به پورتسموث نقل مکان کرد و پس از اخراج ژوزه مورینیو در سال 2007، توسط دوستش رومن آبراموویچ به عنوان سرمربی چلسی منصوب شد و با این تیم به فینال لیگ قهرمانان رسید. 

 برندان   راجرز

برندان راجرز در سن 20 سالگی به دلیل یک مشکل مزمن زانو، فوتبال را کنار گذاشت. این در حالی بود که او به عنوان یک مدافع با استعداد در 18 سالگی از بالیمنا به ردینگ نقل مکان کرده بود، بنابراین دوران حرفه‌ای او پیش از موعد به پایان رسید. او بعدها مدتی را در اسپانیا به مطالعه روش‌های مربیگری گذراند. ژوزه مورینیو به او پیشنهاد کار در تیم جوانان چلسی را داد و او در ادامه به مربیگری سوانسی، لیورپول، سلتیک و لستر ادامه داد. مرد ایرلندی شمالی سوانزی را به جام پلی‌آف چمپیونشیپ هدایت کرد، با قرمزها نایب قهرمان لیگ برتر شد، با روباه‌ها یک جام حذفی به دست آورد و یک‌سری جام در سلتیک در دو دوره کسب کرد.

 گای   روکس

گای روکس سه سال را در اوسر به عنوان هافبک بین سال‌های 1954 تا 1957 در سطح چهارم فوتبال فرانسه گذراند و بعدا بازیکن-مدیر باشگاه شد. هنگامی که اکسر در سال 1970 به دسته سوم فرانسه صعود کرد، روکس بازنشسته شد تا فقط روی مربیگری تمرکز کند. او بیش از 40 سال مدیریت باشگاه را ادامه داد و در فصل 96/1995 عنوان قهرمانی و چهار جام حذفی فرانسه را در دوران حرفه‌ای باور نکردنی خود به دست آورد. او برای مدت کوتاهی از بازنشستگی خارج شد و در سال 2007 مربی لنز شد، اما تنها 7 بازی دوام آورد.

 لئوناردو   ژاردیم

لئوناردو  ژاردیم که در ونزوئلا از پدر و مادری پرتغالی متولد شد، در جزیره مادیرا بزرگ شد و حرفه مربیگری خود را به عنوان دستیار در تیم محلی کاماچا در سن 27 سالگی آغاز کرد. ژاردیم پس از حضور در کاماچا و سپس چاوز در رده سوم پرتغال، بیرا-مار را به لیگ برتر پرتغال هدایت کرد و سپس در براگا همه را تحت‌تاثیر قرار داد. بعدا او المپیاکوس را به قهرمانی در سوپر‌لیگ یونان رساند، در یک فصل با اسپورتینگ سی‌پی دوم شد و سپس با موناکو در یک دوره چهار ساله قهرمان لیگ یک شد. جاردیم پس از یک دوره استراحت کوتاه‌مدت در دومین دوره، کسب عناوین را در عربستان‌سعودی و امارات متحده عربی ادامه داده است.

 آلبرتو   زاکرونی

آلبرتو زاکرونی، مدافع کناری در فوتبال جوانان برای چسناتیکو و بولونیا بازی می‌کرد اما به دلیل بیماری ریوی که او را به مدت دو سال از میادین دور نگه داشت، دوران بازیگری خود را محدود کرد. هنگامی که بازگشت، فقط برای باشگاه‌های آماتور Meldola، Civitella و Savio بازی کرد. او پس از مربیگری در تیم‌های کوچک‌تر، موفقیت بزرگی در اودینزه به دست آورد و بیانکونری‌ها را به مقام سومی در سری آ رساند. در سال‌های 99/1998، میلان را به اسکودتو رساند و بعدا اولین مربی ایتالیایی بود که توانست یک جام بین‌المللی با یک تیم خارجی به دست آورد. او ژاپن را به جام ملت‌های آسیا در سال 2011 رساند. او همچنین سابقه حضور در لاتزیو، اینتر، تورینو و یوونتوس را داشت. زاک دوران حرفه‌ای خود را با کمی بیش از یک سال کار در امارات متحده عربی به پایان رساند.

 خورخه   سامپائولی

خورخه سامپائولی متولد آرژانتین، شیلی را در سال 2015 به عنوان قهرمانی کوپا آمه‌ریکا -اولین عنوان بزرگ فوتبال در تاریخ این کشور- هدایت کرد. سامپائولی بعدا در تعدادی از باشگاه‌های سطح اول ازجمله سویا (دو بار)، مارسی، سانتوس و فلامنگو کار کرد و همین‌طور سرمربی آرژانتین شد. او که یک بازیکن جوان در نیوولز اولد بویز در سرزمین مادری خود بود، نتوانست بازیکن موثری شود. او در سن 19 سالگی پس از تحمل یک مصدومیت جدی بازنشسته شد. بعدا، او به صورت پاره‌وقت در یک بانک کار کرد، قبل از اینکه به آرامی نقش خود را به عنوان مربی در یک‌سری از تیم‌های امریکای‌جنوبی پیدا کند. درنهایت، او در یک دوره دو ساله بین سال‌های 2010 و 2012 در باشگاه‌های شیلی عناوینی کسب کرد که منجر به انتصاب او در تیم ملی شیلی در اواخر همان سال شد.

 مائوریتزیو   ساری

مائوریتزیو ساری تمام دوران حرفه‌ای خود را به عنوان مدافع میانی برای باشگاه آماتور فیگلین گذراند، آن‌هم پس از دوران آزمایشی ناموفق با تورینو و فیورنتینا. او که کارمند بانک بود در دوران مربیگری‌اش که در سال 1990 آغاز شد، به آرامی راه خود را در بخش‌های مختلف پیش برد. پس از رساندن امپولی به سری آ، او در ناپولی نقدهای مثبتی به دست آورد و بعدا توسط چلسی به عنوان سرمربی منصوب شد، جایی که این ایتالیایی سیگاری در سال 2019 قهرمان لیگ اروپا شد. او در سال 2020 قهرمانی سری آ با یوونتوس را به افتخاراتش اضافه کرد و سال بعد به لاتزیو پیوست.

 جرارد   هولیه

جرارد هولیه متولد پاریس، به عنوان هافبک برای لو توکه بازی کرد و کار مربیگری خود را در این باشگاه آماتور در سال 1973 آغاز نمود. هولیه بعدا مربی لنز و پاری‌سن‌ژرمن شد و در سال 1986/1985 عنوان قهرمانی فرانسه را به دست آورد و همچنین یک دوره هدایت فرانسه را نیز برعهده داشت، اما او احتمالا به خاطر دوران حضورش در لیورپول به یاد آورده می‌شود، جایی که او دو جام لیگ، یک جام حذفی و یک جام یوفا را به دست آورد. او همچنین لیون را به دو عنوان قهرمانی در لیگ فرانسه رساند و مدت کوتاهی در استون ویلا بود.

 آندره  ویلاش  بواش

آندره ویلاش بواش در همان بلوک آپارتمانی زندگی می‌کرد که بابی رابسون حضور داشت. در سن 16 سالگی توسط سرمربی سابق انگلیس شغلی به او در باشگاه پورتو و در بخش نظارت داده شد. ویلاس بواش بعدها به عنوان دستیار ژوزه مورینیو در پورتو، چلسی و اینتر کار کرد. او پس از حضور در آکادمیکا، پورتو را به قهرمانی در لیگ برتر و قهرمانی در لیگ اروپا رساند. او در چلسی و تاتنهام کمتر موفق بود، اما در فصل ‌15/2014 با زنیت سن پترزبورگ قهرمان لیگ برتر روسیه و در سال 2024 رییس پورتو شد.

 جولیان   ناگلزمن

جولیان ناگلزمن بازیکنی امیدوارکننده در سطح جوانان بود، اما این مدافع میانی سابق در سن 20 سالگی پس از ناکامی در بازی‌های بزرگسالان در مونیخ 1860 یا اف سی آگسبورگ به دلیل مصدومیت مجبور به بازنشستگی شد. او به جای بازی بر مربیگری تمرکز کرد و با کمک به توماس توخل در آگسبورگ، به تحصیل در رشته مدیریت بازرگانی و علوم ورزشی پرداخت. پس از کسب موفقیت با تیم‌های جوانان هوفنهایم و حتی کسب لقب «مینی مورینیو» از دروازه‌بان سابق تیم ویزه، او در سن 28 سالگی مربی تیم اصلی شد. ناگلزمان بهترین مربی سال آلمان در سال 2017 شد زمانی که در RB کار می‌کرد. او از لایپزیگ به بایرن‌مونیخ رفت و حالا سرمربی تیم ملی آلمان است.

  رافا   بنیتز

رافا بنیتز، مدافع جوان آینده‌دار رئال‌مادرید، هنگام بازی برای یکی از دانشگاه‌های اسپانیا در مکزیک دچار مصدومیت شدید شد و نتوانست برای تیم جوانان لوس بلانکوس، کاستیا، در سطح دوم اسپانیا به میدان برود. بنیتز در سطح سوم و چهارم اسپانیا برای پارلا و لینارس بازی کرد، اما در سال 1986 پس از یک مصدومیت دیگر بازنشسته شد. دوران مربیگری او قبل از حضور در وایادولید، اوساسونا، اکسترمادورا و تنریف از تیم‌های جوانان رئال‌مادرید آغاز شد. موفقیت بزرگ او در والنسیا اتفاق افتاد، جایی که او دو قهرمانی لالیگا و یک جام یوفا را به دست آورد، قبل از اینکه لیورپول را به لیگ قهرمانان اروپا، یک جام حذفی و یک سوپرکاپ یوفا برساند. او بعدا در اینتر، چلسی و ناپولی موفقیت‌هایی کسب کرد و نیوکاسل را به عنوان قهرمانی در فصل ‌17/2016 چمپیونشیپ هدایت کرد. بنیتز در رئال‌مادرید، اورتون و سلتاویگو نیز حضور داشته است.

 کارلوس  آلبرتو  پریرا

کارلوس آلبرتو پریرا در سال 1994، سرمربی برزیل بود و قهرمان جهان شد. او در مجموع سه دوره هدایت تیم ملی را برعهده داشت. پریرا پنج کشور مختلف شامل کویت، امارات متحده عربی، برزیل در دو نوبت، عربستان‌سعودی و آفریقای جنوبی را به جام جهانی برده است. او هرگز به صورت حرفه‌ای فوتبال بازی نکرد، در عوض روی حرفه مربیگری تمرکز کرد که با یک دوره مدیریت تیم ملی غنا در سن 23 سالگی شروع شد.

  آریگو  ساکی

آریگو ساکی که برای بازی در باشگاه محلی باراکا لوگو خوب نبود در سن 26 سالگی مربی تیم شد و مجبور شد بازیکنانی را که بسیار بزرگ‌تر از او بودند زیرنظر بگیرد. ساکی سال‌ها به عنوان فروشنده کفش کار کرد، درحالی که در باشگاه‌هایی مانند بلاریا، چزنا و ریمینی در لیگ‌های پایین مربیگری می‌کرد. درنهایت، او در پارما همه را تحت تاثیر قرار داد و در سال 1987 به میلان پیوست. حتی در آن زمان، برخی به گذشته غیرفوتبالی او مشکوک بودند. او گفت: «من هرگز متوجه نشدم که برای تبدیل شدن به یک سوارکار ابتدا باید یک اسب بود.» او بعدا ایتالیا را به فینال جام جهانی 1994 رساند و مقابل برزیل در ضربات پنالتی شکست خورد. حتی مهم‌تر از آن، او یکی از انقلابی‌ترین مربیان تاریخ فوتبال به حساب می‌آید که استفاده از پرس بالا، تله آفساید و خط دفاعی بالا را رواج داده است.

 ژوزه   مورینیو

ژوزه مورینیو، پسر یک دروازه‌بان سابق، مدت کوتاهی زیرنظر پدرش در ریو آوه و بلننسس بازی کرد، قبل از اینکه مدت کوتاهی در 

Sesimbra و Comércio e Indústria در لیگ‌های پایین پرتغال حضور داشته باشد. او که به دنبال حرفه مربیگری بود، در سن 23 سالگی کفش‌های خود را آویزان کرد.

مورینیو به تحصیل در رشته علوم ورزشی و گذراندن دوره‌های مربیگری ادامه داد. او حتی قبل از اینکه نقش دستیار را برعهده بگیرد، به عنوان معلم ورزش کار کرد و سپس در کنار بابی رابسون در اسپورتینگ سی‌پی، پورتو و بارسلونا تجربه اندوخت. بعدها، او به یکی از موفق‌ترین مربیان تاریخ تبدیل شد و یک سری جام‌های مهم را در پورتو، چلسی، اینتر، رئال‌مادرید، منچستریونایتد و رم به دست آورد.