نوجوان هندی چطور رکورد فیشر و کاسپاروف را شکست و قهرمان شطرنج جهان شد؟

گوکش دوماراجو پس از اشتباه وحشتناک دینگ لیرن جوان‌ترین قهرمان شطرنج جهان شد. نوجوان هندی هجدهمین قهرمان شطرنج جهان  است. 

به گزارش «اعتماد» و به نقل از گاردین، گوکش دوماراجو، نوجوان هندی روز پنجشنبه در سنگاپوربا گرفتن عنوان قهرمانی از دینگ لیرن از چین، یک صعود خیره‌کننده به قله شطرنج داشت تا جوان‌ترین قهرمان جهان شود.

این بازیکن 18‌ساله اهل چنای به‌طور چشمگیری پیروزی قاطع را از موقعیت مُرده‌ای که به سمت تساوی می‌رفت، شکار کرد. در آخرین مسابقه از 14 تقابل این‌دو، زمانی که دینگ یکی از بدترین اشتباهات را در تاریخ 138‌ساله قهرمانی جهان مرتکب شد ستاره 18‌ساله هندی آن را قاپید. مسابقه مدافع 32‌ساله عنوان قهرمانی با نوجوان هندی لحظاتی بعد از رسیدن به 58 حرکت که کمی بیش از 4 ساعت به طول انجامید، با کناره‌گیری لیرن خاتمه یافت. با این استعفا پیروزی 7 و نیم بر 6 و نیم گوکش در مسابقه‌ای که سه هفته‌ به طول انجامید قطعی شد و دورنمای احتمالی بازی‌های تای‌بریک در بعدازظهر جمعه را  از بین برد.

با  انجام این کار گوکش رکورد  ‌گری‌کاسپاروف را که در سال 1985 و در زمان سقوط آناتولی کارپوف، 22ساله بود را از لحاظ سنی شکست و تبدیل به جوان‌ترین قهرمان  تاریخ  شطرنج  جهان  شد. 

گوکش اعتراف کرد که در ابتدا حرکت آخر دینگ را به عنوان یک اشتباه تشخیص نداد و گفت که چند ثانیه طول کشید تا متوجه شود حریفش چه اشتباهی کرده است. او پس از آن به سختی می‌توانست هیجان خود را از این کشف پنهان کند، در حالی که دینگ ویران شده فقط می‌توانست سرش را بین دستانش فرو کند.

گوکش، که سهم 1.35 میلیون دلاری (1.06 میلیون پوند) از صندوق جایزه 2.5 میلیون دلاری بابت قهرمانی را همراه با معتبرترین عنوان ورزشی شطرنج به خانه می‌برد، گفت: «وقتی متوجه شدم، احتمالا بهترین لحظه  زندگی من  بود.»

دینگ که با مهره‌های سفید مورد علاقه‌اش بازی می‌کرد، در ابتدای بازی کمی بهتر بود، اما گوکش توانست مهره‌های خود را  باز کند و در وسط بازی شرایط تثبیت شد.  از حرکت  شماره 19 اوضاع  بازی متفاوت شد. 

اما زمانی که دینگ در ازای یک موقعیت ساده‌تر، یک سرباز پیاده را قربانی کرد، رقابت که به نظر می‌رسید به یک نتیجه صلح‌آمیز تساوی برسد، ناگهان پیچیده شد. این باعث شد که گوکش چاره‌ای جز مبارزه نداشته باشد و او بیش از حد خوشحال بود که می‌تواند دشمنش را در یک فینال طاقت‌فرسا تحت  فشار  زمان فزاینده  مجازات کند.

این زمانی بود که دینگ بالاخره  شکست  خورد.

دینگ گفت: «وقتی متوجه شدم چه اشتباهی مرتکب شدم، کاملا در شوک بودم. حالت چهره رقیب نشان می‌داد که او بسیار خوشحال و هیجان‌زده است و من متوجه شدم که اشتباه کردم. مدتی  طول کشید تا متوجه  آن شوم.»

نخست‌وزیر هند، نارندرا مودی، ازجمله اولین کسانی بود که به گوکش تبریک گفت. مودی از اینکه او به همراه ویسواناتان آناند، که از سال 2007 تا 2013 تاج قهرمانی را در اختیار داشت، تبدیل به دومین قهرمان جهان از هند شد، این تبریک را فرستاد: «تاریخی و مثال زدنی!» مودی در X نوشت: «به گوکش دی به خاطر موفقیت چشمگیرش تبریک می‌گویم. این  نتیجه   استعداد بی‌نظیر،  سختکوشی  و عزم  تزلزل ناپذیر  اوست.»

پس از قبول شکست توسط دینگ، هنگامی که گوکش در حالی که احساساتی شده بود و در حالی که صدها نفر از هواداران او در محوطه تماشاگران مشغول به شادی شدند، شروع  به  اشک ریختن کرد.

گوکش گفت: «احتمالا خیلی احساساتی شدم زیرا واقعا انتظار نداشتم از آن موقعیت برنده خارج شوم. می‌خواستم تا زمانی که می‌توانم فشار را ادامه بدهم، اما فکر کردم، اشکالی ندارد. قرار است پنج، شش ساعت بازی کنیم. این بازی با تساوی به پایان می‌رسد و بیایید روی تای‌بریک‌ها  تمرکز کنیم.» اما ناگهان بعد از آن حرکت، دیدم [بازی] واقعا تمام شده است. من از قبل خودم را برای ادامه آن مبارزه بزرگ در تای‌بریک آماده می‌کردم و ناگهان همه‌چیز تمام شد و من به آرزویم رسیده بودم. من کسی نیستم که احساسات زیادی نشان بدهم، اما فکر می‌کنم این یکی قابل بخشش است.

سال گذشته دینگ با غلبه بر یان نپومنیاچچی از روسیه در قزاقستان به اولین قهرمان شطرنج مردان جهان از چین تبدیل شد و عنوانی را که مگنوس کارلسن شماره 1 جهان از نروژ از آن کناره‌گیری کرده بود را به دست آورد. اما او در 19 ماه گذشته و در بحبوحه یک مبارزه واقعی با افسردگی که باعث شد در یک وقفه 9 ماهه برای اولویت دادن به سلامت روانش بسیار کم بازی کند این عنوان را از دست داد.

او با 28 بازی کلاسیک بدون برد وارد مسابقه قهرمانی شد، روندی وحشتناک که باعث شد تا او در رده‌بندی جهانی به رتبه 23 سقوط کند و شانس‌سازان را بر آن داشت تا او را تقریبا به عنوان بازنده مسابقه در نظر بگیرند. اما او در بازی 1 با برنده شدن مقابل حریف هندی شگفتی بزرگی را رقم زد و به 304 روز بازی بدون  برد با یک بازی نابودکننده پایان  داد.

بازی 2 یک تساوی بی‌سر و صدا بود، قبل از اینکه گوکش در بازی 3 با پیروزی دوباره غرش کند. بازی‌های چهارم، پنجم، ششم، هفتم، هشتم، نهم و دهم هر کدام مساوی بودند. گوکش روز یکشنبه در بازی 11 پیروز شد قبل از اینکه دینگ در بازی 12 دوشنبه به برتری برسد. در بازی سیزدهم در روز چهارشنبه شاهد بودیم که دینگ در یک تساوی بالا ایستاده بود و امتیاز 6 و نیم را باقی گذاشت و به فینال پنجشنبه در Resorts World Sentosa یک استراحتگاه در سواحل جنوبی سنگاپور  وارد شد. 

در حالی که دینگ از ابتدا به دلیل فرم افت کرده‌اش به عنوان بازیکن ضعیف در نظر گرفته می‌شد، اگر بازی 14 به تساوی می‌رسید و کار به تای‌بریک کشیده می‌شد، اصلا شکایتی نداشت.

گوکش که رنک 5  دنیاست، گفت: «قهرمانان همیشه در لحظه پیش می‌روند. بدیهی است که در دو سال گذشته او در شرایط خوبی نبوده است، اما او به اینجا آمد. او به وضوح در طول برخی از بازی‌ها دست و پنجه نرم می‌کرد. او احتمالا از نظر بدنی در بهترین حالت خود نبود. اما او در همه بازی‌ها جنگید. او مانند یک قهرمان واقعی جنگید.»

گوکش که معمولا با نام گوکش دی شناخته می‌شود، هنگامی که 12 سال و هفت ماه داشت تبدیل به سومین و جوان‌ترین استاد بزرگ تاریخ شطرنج شد. در آوریل، در 17‌سالگی، او با برنده شدن در تورنمنت 8 نفره در تورنتو، دنیای شطرنج را شگفت‌زده کرد تا تبدیل به جوان‌ترین رقیب در فینال مسابقات قهرمانی جهان شود. او در صدر یک فهرست قرار گرفت که شامل افرادی نظیر نپومنیاچچی، هیکارو  ناکامورا و فابیانو کاروانا  بود.

این که گوکش حتی برای عنوان قهرمانی جهان بازی می‌کرد یک دستاورد تاریخی بود. تا ماه آوریل امسال، نوجوانان در طول این سال‌ها کارنامه بی‌تفاوتی در کاندیداها (مسابقه‌ای که نفر اولش راهی دیدار پایانی قهرمانی جهان می‌شود) داشتند. فقط بابی فیشر در سال 1959 و کارلسن در سال 2006- که هر دو در آن زمان 16 سال داشتند- جوان‌تر از گوکش بودند و هر دو  نیز از رسیدن به دیدار پایانی  باز ماندند. 

گوکش گفت: «سفر من، از زمانی است که شطرنج را در شش و نیم، هفت [سالگی] شروع کردم. بیش از 10 سال است که رویای این لحظه را می‌بینم. هر شطرنج‌بازی می‌خواهد این لحظه را تجربه کند و تعداد کمی از آنها این فرصت را پیدا می‌کنند. یکی از آنها باشند. فکر می‌کنم تنها راه برای توضیح آن این است که رویایم را زندگی می‌کنم.»