ممنوعیت فروش مکمل‌های تغذیه‌ای در خارج از داروخانه

اعتمادآنلاین| ‌ دکتر عباس کبریایی‌زاده در نشست خبری هفتمین همایش مکمل‌های غذایی و رژیمی و چهارمین سمپوزیوم پایش سلامت مکمل‌های ورزشی با بیان اینکه ایده این همایش هشت سال قبل شکل گرفت، گفت: در آن زمان با هجمه بسیار سنگینی در حوزه واردات مکمل‌ها مواجه بودیم. باید توجه کرد که پیش از انقلاب اسلامی 80 درصد داروها در کشور وارداتی بودند و کمتر از 20 درصدشان تولید می‌شدند. بعد از انقلاب با همت و برنامه‌ریزی و به صورت نظام‌مند در راستای افزایش تولید دارو پیش رفتیم و امروز به نقطه‌ای رسیدیم که بیش از 97 درصد نیاز دارویی را در داخل کشور تأمین می‌کنیم و دارای دانش داروسازی در حد صنعتی هستیم و حتی تجربه انتقال دانش فنی به کشورهای دیگر را هم داشته‌ایم.

وی افزود: نیاز به مکمل نیز در دنیا برخواسته از شهرنشینی و تغییر سبک زندگی است. در ایران نیز مکمل‌ها سه دوره را طی کرده‌اند؛ یک دوره، دوره همزادی با صنعت دارو بود که مکمل‌هایی تولید می‌شدند که مورد نیاز اقشار مختلف بودند.

مانند قطره آهن و … که عمده آنها در فهرست فرآورده‌های مورد مصرف در شبکه بهداشت و درمان قرار داشتند. دوره دوم مکمل‌ها در سال‌های میانی دهه 80 بود که با هجمه‌ای از عرضه مکمل‌های مختلف وارداتی در بازار کشور مواجه شدیم. در آن دوره هجمه شدیدی هم به محصولات سنتی مکمل‌ها ایجاد شد و به نوعی صنعت مکمل ایران به محاق رفت؛ بطوریکه مصرف مکمل‌های تولید داخل 10 درصد بازار بود و 90 درصد بازار در اختیار واردکنندگان قرار داشت.

کبریایی‌زاده ادامه داد: در سال 87 تصمیم گرفتیم سندیکای مکمل‌های رژیم غذایی را ایجاد کنیم و استراتژی‌مان را بر توسعه تولید مکمل در کشور قرار دادیم و امروز تقریباً بیش از 80 درصد مکمل‌های رژیمی در کشور تولید می‌شود.

وی با بیان اینکه هدف از برگزاری این همایش توجه به مصرف منطقی مکمل‌هاست، گفت: یکی از مشکلات ما در حوزه مکمل‌ها مصرف غیر منطقی یا غیر ضروری بسیاری از مکمل‌هاست. در عین حال در این همایش به بحث سلامت زنجیره تأمین و گروه‌های مصرف کننده مکمل‌ها نیز می‌پردازیم. بخشی را به بحث مکمل‌های ورزشی اختصاص داده‌ایم که هنوز در سالم‌سازی زنجیره مکمل‌های ورزشی پیشرفت زیادی نداشته‌ایم، زیرا مخاطب مکمل‌های ورزشی جوانان هستند و آسیب به آنها می‌تواند مشکلات زیادی را ایجاد کند.

کبریایی‌زاده درباره قاچاق مکمل‌ها نیز گفت: بحث قاچاق مسئله مبتلا به جامعه است. به نظر من سالم‌ترین زنجیره تأمین این فرآورده‌ها تأمین آنها از طریق تولید کنندگان داخلی است. زیرا آنها مواد اولیه خود را از منابع مورد تأیید وزارت بهداشت تهیه می‌کنند. از طرفی سامانه رهگیری و اصالت فرآورده‌ها بر روی تمام مکمل‌ها نصب شده و همه شرکت‌های تولیدی مکمل از سامانه تی‌تک استفاده می‌کنند. خطرناک‌ترین رفتار در حوزه مکمل‌ها این است که مردم این فرآورده‌ها را از بازار سیاه تهیه کنند. باید توجه کرد که داروخانه‌ها تنها مرجع تهیه مکمل‌ها هستند.

وی با اشاره به معضل فروش مکمل‌ها در کوچه مروی گفت: ما این مشکل را در حوزه دارو در ناصرخسرو داشتیم و وقتی که با نیروی انتظامی به آنجا می‌رفتیم در نهایت به یک سری کارگر بی‌سواد می‌رسیدیم. در همان زمان در خیابان ناصرخسرو یک مرکز اطلاع رسانی قرار دادیم و داروخانه‌های مهم در آنجا غرفه زدند و این قائله جمع‌ شد. به هر حال وقتی 12 هزار داروخانه در کشور وجود دارد و 45 شرکت پخش و توزیع، فرآورده‌ها را توزیع می‌کنند و وزارت بهداشت سعی کرده زنجیره سالمی را ایجاد کند، مردم خودشان باید مراقب سلامتی‌شان باشند. متأسفانه مرگ‌ها و آسیب‌های زیادی را در سطح کشور داریم که به دلیل مصرف فرآورده‌های تقلبی و یا سو مصرف آنها ایجاد می‌شود؛ وگرنه چرا یک جوان 24 ساله باید شب بخوابد و صبح بلند نشود. بنابراین تبلیغ زنجیره سالم تهیه مکمل‌ها بسیار مهم است.

وی درباره افزایش نرخ ارز و تأثیر آن بر روی بازار مکمل‌ها گفت: افزایش نرخ ارز بر روی سرمایه در گردش شرکت‌ها تأثیر می‌گذارد. البته ارز مربوط به مکمل‌های غذایی و رژیمی از آذر ماه سال گذشته به بعد ارز نیمایی است و ما هم کنترل‌های لازم را انجام دادیم. در حوزه قیمت‌ها نیز در حدی افزایش قیمت داشتیم که فشاری به مردم وارد نشود. باید توجه کرد که ما کنترل قیمت را تا حدی ادامه می‌دهیم که به کیفیت فرآورده آسیب وارد نشود.

در ادامه این نشست دکتر فرزین حلب‌چی - دبیر علمی همایش مکمل‌های غذایی و رژیمی گفت: رونق تجارت مکمل‌ها به ویژه در حوزه ورزشی رشد چشمگیری داشته است و مصرف آن هم افزایش یافته است. باید توجه کرد که در حوزه مکمل‌ها سه محور اصلی داریم که شامل تولید کنندگان و توزیع کنندگان، تجویز کنندگان و مصرف کنندگان است. اگر بتوانیم سطح دانش را در هر یک از این گروه‌ها بالا بریم، بسیار خوب است. در غیر اینصورت پدیده‌های کاذبی مانند قاچاق، تقلب و … در بازار مکمل‌ها ایجاد خواهد شد و یا با پدیده‌هایی مانند عطاری‌ها و مربی‌های بدنسازی مواجه می‌شویم که به خودشان اجازه تجویز مکمل داده و گاهاً اتفاقات ناگواری را رقم می‌زنند.

وی با بیان اینکه رشته‌های قدرتی و بدنسازی پرمصرف‌ترین گروه از نظر مصرف مکمل هستند، گفت: ستاد دوپینگ ایران هم خودش را موظف نمی‌داند که بر روی مکمل‌ها کار تحقیقاتی کند. در حال حاضر نمی‌دانیم که نیاز چند درصد ورزشکاران توسط بازار قانونی و درست رفع می‌شود.

وی ادامه داد: در این زمینه بر روی کشتی گیران و فوتبالیست‌ها کار تحقیقاتی انجام دادیم و به این نتیجه رسیدیم که بیشترین مرجع مشورت‌شان برای مصرف مکمل ورزشکاران قدیمی و مربیان هستند، نه متخصصین تغذیه که البته بر اساس قوانین کشور این موضوع تخلف است. البته سازمان غذا و دارو با کمک فدراسیون پزشکی ورزشی در این حوزه ورود کرده و از اماکن ورزشی بازدید می‌کنند.

منبع: ایسنا