مردم با اهدای نمونه بزاق خود به بانک سلول‌های بنیادی کمک کنند

اعتمادآنلاین| ‌ مهدی شادنوش، رئیس مرکز مدیریت پیوند و درمان بیماری های وزارت بهداشت با تاکید بر توانمندی علمی کشور در حوزه درمان با سلول‌‌های بنیادی گفت: در سال بیش از 1200 پیوند مغز استخوان در کشور اتفاق می‌افتد. این نوع پیوند درمان بسیار مناسبی برای بسیاری از بیمار‌ی‌ها محسوب می‌شود که طیف بیماری‌های سرطان و بیماری‌‌های متابولیکی از جمله آنها هستند. دستاوردهای سلول بنیادی می‌تواند، تاثیرات شگرفی در درمان بیماران داشته باشد.

وی در این خصوص افزود: هم‌اکنون ما یک شبکه، متشکل از 12 بانک نمونه‌های سلول بنیادین در کشور داریم. در این 12 بانک بالغ بر 55 هزار نمونه سلول‌های بنیادی درج و ثبت شده است و این شبکه به صورت ملی در سطح کشور و با ارتباط اجزا با یکدیگر کار می‌کند.

رئیس مرکز مدیریت پیوند ضمن تاکید بر اینکه درمان با این روش نیازمند جمعیت میلیونی بانک نمونه‌ها است، گفت: لازم است این نمونه‌ها به تعداد قابل توجهی افزایش پیدا کنند، چرا که اگر شخصی نیاز به پیوند مغز استخوان داشته باشد، متعاقبا نیازمند سلول بنیادین فرد دیگری است و ممکن است 2 فرد در 1 میلیون جمعیت سلول مشابه با بیمار را داشته باشند. بنا به این تشابه ممکن است، امکان پیوند آن سلول به بیمار وجود داشته باشد. به همین دلیل هر قدر بانک سلول‌های ما غنی‌تر شود، می‌توانیم اقدام کارآمدتری در جهت استفاده از این دانش پزشکی برای درمان بیمار انجام دهیم.

وی افزود: بنای ما در سازمان پیوند عضو بر این است که با تمرکز بر فرهنگ‌سازی و اطلاع‌رسانی در خصوص سلول‌های بنیادین، بتوانیم آماری حداکثری را در جمعیت نمونه‌های بانک سلول‌های بنیادی بدست بیاوریم. هم‌وطنان می‌توانند با اهدای ساده از نمونه بزاق دهان خود در مراکزی که معرفی می‌شود، به افزایش جمعیت بانک سلول‌های بنیادی کمک کنند.

شادنوش در تشریح فرایند جمع‌آوری در این بانک گفت: این اطلاعات گردآوری شده در بانک سلولی ما، این امکان را ایجاد می‌کنند تا در زمان مورد نیاز، با مراجعه به فراوانی قابل توجه نمونه‌های سلولی، بتوانیم در شناسایی سلول منطبق با نیاز بیمار موفق شویم. این شناسائی موفق برای ما اقدام به درمان را ممکن می‌کند. با نیاز هر بیمار ما می‌توانیم به این فراوانی رجوع کنیم و پس از شناسائی سلول مشابه، تطبیق شرایط بیمار و طی مراحل لازم، اگر سلول مشابهی وجود داشته باشد، از صاحب شناسه‌های سلولی مشابه دعوت می‌کنیم تا اگر اشتیاق به کمک به فرد نیازمند دارد، از سلول‌های بنیادین او استفاده بشود.

وی ضمن تاکید بر اینکه این اقدام خیرخواهانه هیچ تبعاتی برای فرد اهداکننده ندارد، گفت: سلول‌های بنیادی بیشتر در بافت‌هایی که نیازمند ترمیم هستند، مورد استفاده قرار می‌گیرد. این سلول‌ها امکان تکثیر دارند و می‌توانند بصورت بنیادین در درمان آن قسم از بافت‌های آسیب‌دیده که در فرد بیمار مضمحل می‌شوند، مورد استفاده قرار گیرند، این پیوند موجب ترمیم بافت‌های او می‌شود. این نوع پیوند برای فرد اهداکننده نه در زمان اهدای نمونه و نه در زمان اهدای سلول‌های بنیادی هیچ هزینه‌ای ندارد. بطور مثال وقتی سلول‌های خونی فردی دچار مشکل می‌شوند و به عبارتی وقتی سلول‌های خونی آن فرد بدخیم می‌شوند و سیستم بیولوژیک را دچار اختلال می‌کند، با شیوه اهدای سلول‌های بنیادی و ایجاد ترمیم مطلوب، خون مورد نیاز بیمار در درون اندام خود او تولید می‌شود. در این نوع پیوند فرد کافی است با اهدای مقداری خون یا مایع مورد نیاز از خون خود، باعث احیا و سلامت فرد بیمار بشود.

شادنوش در ارتباط با توان علمی ایران در درمان با سلول‌های بنیادین اظهار کرد: ایران در این دانش جزو کشورهای پیشرو است. حتی در بسیاری از کشورهایی که در حوزه سلامت توانمندی‌های کاملی را دارند، این امکان وجود ندارد، با این وجود در ایران پیوند سلول‌ها ممکن است. همچنین ایران جزو کشورهائی است که پیشرفت چشمگیری در این حوزه داشته است.

وی افزود: امیدواریم که با کمک رسانه‌های جمعی بتوانیم این پیام را به آحاد مردم برسانیم که در این امر خیر شرکت ‌کنند. در این صورت ما می‌توانیم یک شبکه ملی با جمعیت بیشتر و تنوع بالا از سلول‌های بنیادی فراهم کنیم.

رئیس مرکز مدیریت پیوند در پایان گفت: در این خصوص جشن ملی سلول‌های بنیادین، با عنوان روز اهداکنندگان سلول‌های بنیادی در هفتم مهر ماه سال جاری برگزار خواهد شد. در این جشن مقامات کشوری حضور خواهند داشت و همچنین افراد می‌توانند با اهدای نمونه‌ بزاق خود به بالابردن جمعیت بانک سلول‌های بنیادی کشور یاری برسانند.

منبع: ایلنا