سفر جباراف به ترکیه؛ جبران مافات پس از سوچی

اعتمادآنلاین| کارشناسان معتقدند سفر رئیس جمهور قرقیزستان به ترکیه بیشتر برای جلب کمک‌های مالی از این کشور است.

به گزارش فارس در بیشکک، نشریه «نزویسیمایا گزتا» در گزارشی به بررسی و تحلیل سفر «سادیر جباراف» رئیس جمهور قرقیزستان به ترکیه پرداخته که طبق نظر چندین کارشناس، همگی هدف اصلی این سفر را کسب منابع مالی می‌دانند.

«ویکتوریا پانفیلوا» سفر رئیس جمهور قرقیزستان را به ترکیه دریافت کمک مالی می‌داند.

وی گفت: در سفر جباراف به ترکیه امضای بسته بزرگی از اسناد از قبل اعلام شده است.

این کارشناس افزود: ناظران این مسئله را اینطور توجیه می‌کنند که این سفر در پی سفر ناموفق جباراف به روسیه است که نتوانست منابعی را از این کشور دریافت کند.

پانفیلوا اذعان داشت «بیشکک» پیش از انتخابات پارلمانی که قرار است در پاییز برگزار شود، روی سرمایه گذاری و کمک مالی ترکیه حساب کرده است. ضمن اینکه در همین راستا مقامات در حال مصادره وجوه و پول‌های کلان از مقامات سابق هستند که متهم به فساد مالی اند.

وی ادامه داد: خزانه قرقیزستان خالی شده و دولت جدید در تلاش است تا بودجه جمهوری را با ملی کردن بزرگترین معدن ذخایر طلا «کومتار» که در دست شرکت کانادایی Centerra Gold Inc است، دوباره پر کند. بیشکک تقریباً 5 میلیارد دلار جریمه را به این شرکت تحمیل کرده است.

این کارشناس افزود: یکی دیگر از راه‌های تأمین بودجه، مبارزه با فساد است، مظنونان و دست اندرکاران معاملات در کومتار یکی پس از دیگری برای بازجویی احضار می‌شوند. برخی از آنها ترجیح می‌دهند، پرونده را به دادگاه نکشاند و مبالغ قابل توجهی را به دولت اهدا کنند.

برای مثال «سرگئی ابراهیموف» نماینده سابق مجلس پس از بازجویی در کمیته امور امنیت ملی، تصمیم گرفت که داوطلبانه مبلغ 100 میلیون سوم معادل 1.2 میلیون دلار را به بودجه کشور منتقل کند.

به گفته «کامچی بیک تاشیف» رئیس کمیته امنیت ملی، پرونده جنایی در رابطه با کومتار تشکیل شده است. «تورسون تای سلیموف» نماینده سابق مجلس و همچنین «تیمور ساریوف» و «ایگور چودینوف» نخست وزیران سابق به عنوان شاهد بازجویی شده‌اند.

در حال حاضر اولین زندانیان دستگیر شده، «آمور بیک بابانوف» نخست وزیر سابق و «اصیل بیک جن بیکوف» برادر «سورونبای جن بیکوف» رئیس جمهور سابق قرقیزستان و «توروبای ذوالفقارف» نماینده سابق مجلس هستند که مدت بازداشت آنها برای 2 ماه صادر شده است.

پانفیلوا ادامه داد: کارشناسان معتقدند که این آخرین دستگیری نیست! پرونده‌های جنایی علیه 5 نماینده دیگر از مجلس آغاز شده است.

وی اظهار داشت: ساختارهای قدرت قرقیزستان مبارزه با فساد را آغاز کرده‌اند و همانطور که مردم می‌گویند دولت در حال چربی زدایی از افرادی است که جیب خود را پر کرده‌اند! در همین راستا برخی از مقامات پیشین که جیب خود را پر کرده بودند و آسیب اقتصادی به دولت و جامعه وارد کرده بودند، برای رهایی از زندان و بازداشتگاه به طور داوطلبانه مبالغ هنگفتی را به دولت باز می‌گردانند.

به عنوان مثال، «رحیم بیک ماترائیموف» رئیس سابق گمرک، که به فساد مالی در گمرک متهم شده بود، 2 میلیارد دلار به دولت بازگرداند. همچنین «جلیل آتومبایف» کارمند سابق وزارت کشور 100 میلیون سوم معادل 1.2 میلیون دلار را باز گردانده است.

«الکساندر کابرینسکی» پرفسور و مدیر آژانس استراتژی ملی در این رابطه گفت: لیست این افراد هر روز بیشتر و بیشتر می‌شود ولی اگر با این اقدام بودجه کشور تامین نشود، این بدان معناست که مقامات با فساد مبارزه نمی‌کنند، بلکه برای کارزار انتخاباتی برای افراد خاص بودجه جمع می‌کنند و این یعنی قدرتمندترین رقبا را از میدان سیاسی به در کردن و آنها را از عرصه و میدان سیاسی بیرون کشیدن است.

به نظر این کارشناس، اوضاع در حوزه اقتصادی - اجتماعی همچنان دشوار است، انتظارات مردم از تغییر قدرت محقق نشده و بعید به نظر می‌رسد که محقق هم شود. در دنیای مدرن، تشکیلات کوچک دولتی و دولت‌های بدون پشتوانه نمی‌توانند وضعیت اقتصادی-اجتماعی را کاملاً بهبود بخشند.

وی افزود: این دولت در تلاش است تا با استفاده از روش‌های آزمایش شده مانند مبارزه با فساد کمی بودجه خود را تامین کنند ولی این کار را همه دولت‌ها انجام داده‌اند و موفق هم نبوده‌اند.

این کارشناس معتقد است که نباید با فساد مبارزه کرد بلکه، باید زمینه فساد را از بین برد به همین خاطر است که پیشنیان نیز در این زمینه موفق نبوده‌اند تا زمینه فساد هست این کار انجام می‌گیرد.

این متخصص معتقد است، لازم است مردم را از مشکلات واقعی آگاه کنیم. برای انجام این کار ، طبیعی است که شکست‌‌ها و عدم موفقیت‌ها را به گردن کسی بیندازیم و در این راستا این احتمال وجود دارد که رئیس جمهور سابق نیز در پرونده کامتار نقش داشته باشد و وی نیز بازجویی شود.

«الکساندر کنیازف» شرق شناس و متخصص مسائل آسیای مرکزی و خاورمیانه نیز گفت: در واقع مبارزه با فساد کوششی برای به دست آوردن یک پول کلان به یکباره است. شما می‌توانید، یک گاو داشته باشید و از آن تغذیه کنید و به صورت دائمی از شیر آن استفاده کنید ولی می‌توانید آن را بکشید و از فروختن گوشت وی یکباره، پول کلانی بدست آورید.

کنیازف گفت: این اقدام از ناامیدی و نبودن چاره است و اینکه قرقیزستان نتوانسته هیچگونه کمکی را از خارج به صورت وام یا کمک بلاعوض دریافت کند؛ زیرا هیچ اعتمادی به مقامات وجود ندارد.

به نظر وی سفر بی‌نتیجه و ناموفق رئیس جمهور قرقیزستان به سوچی گواه بر این ادعا است.

این کارشناس معتقد است داستان شرکت کانادایی Centerra Gold Inc نیز به پایان خواهد رسید. با این حال، سرنوشت مشابهی احتمالاً در انتظار سرمایه گذاران کوچکتر است.

جوّ و فضای سرمایه گذاری در قرقیزستان برای مدت طولانی مسدود خواهد شد و نمی‌توان انتظار یک سرمایه گذاری بزرگ و مطلوب را در قرقیزستان داشت.

به عقیده وی، سرمایه گذاری‌های ترکیه نیز نمی‌توانند عظیم و تعیین کننده باشد، آنقدر که موفقیتی چشم گیری در اقتصاد قرقیزستان ایجاد کند. این فقط می‌تواند مبلغی برای کوتاه مدت باشد و برای یک مدت کمی اقتصاد را به حرکت در آورد.

وی افزود: ترکیه در حال مستحکم کردن موقعیت خود در آسیای مرکزی است.

کنیازف تاکید کرد: قرقیزستان در این مورد حلقه ضعیفی در منطقه است و اتحاد وی با ترکیه از ناامیدی و نبود راه خروجی از این وضعیت است.

«الکساندر کابرینسکی» کارشناس دیگری نیز معتقد است که قرقیزها برای پول به ترکیه می‌روند. آنها نتوانستند در روسیه پول بگیرند.

وی افزود: رهبری قرقیزستان تمایلی به استفاده صحیح از کمک‌های مالی کلان نشان نداده است. بنابراین این تصور ایجاد می‌شود که سرمایه گذاری در قرقیزستان خطرناک است.

کابرینسکی ادامه داد: از طرف دیگر، اگر دولت جدید ثابت کند که واقعاً مصمم است که نظم را در کشور برقرار کند و انگیزه و نبض جدیدی به اقتصاد دهد و چرخ اقتصاد را به حرکت در خواهد آورد، در این صورت گفت وگو با این کشور امکان پذیر خواهد بود.

به گفته وی، ترکیه ممکن است پول بدهد تا قرقیزستان را جانی تازه ببخشد ولی این هم برای این هدف است که زمینه ورود و استحکام موقعیت ترکیه در منطقه را آسان کند.