تقلاهای آمریکا علیه ایران چگونه به شکست منتهی می‌شود؟

اعتمادآنلاین| داریوش اشرافی، حقوقدان بین‌الملل معتقد است که تلاش‌های آمریکا علیه ایران برای احیای تحریم‌ها راه به جایی نخواهد برد.

داریوش اشرافی گفت: در سند برجام روش حل‌وفصل در مواد 36 و 37 پیش‌بینی شده که به موجب آن فرایندی تعریف شده تا چنانچه یکی از طرفین بر این باور باشد که طرف دیگر این موافقت نامه را نقض کرده برای حل‌وفصل این موارد طی شود. اما قبل از پاسخ به پرسش باید این نکته را در نظر داشته باشیم که منطق سند در واقع دو طرف را پیش‌بینی کرده یک طرف ایران و طرف دیگر شش کشور آمریکا، روسیه، انگلستان، فرانسه، چین و آلمان یعنی از نظر حقوقی این سند توسط دو طرف امضا شده یک طرف ایران و یکطرف که مجموعا پنج بعلاوه یک نامیده می‌شوند. استفاده از مکانیسم ماشه مستلزم تحقق شرط خاصی نیست همین که یا ایران یا هرکدام از کشورهای شش گانه بر این باور باشد که سند توسط طرف دیگر نقض شده حق خواهد داشت تا درخواست تشکیل کمیسیون مشترک پیش بینی شده کند. اما موضوعی که اکنون محل مناقشه است این است که حقوق و اختیارات مندرج در برجام مختص اعضای این سند است و با توجه به اصل نسبی بودن معاهدات، کشورهای غیر عضو این سند نمی توانند از حقوق و اختیاراتی که برای اعضا پیش‌بینی شده استفاده کنند. به همین خاطر چون آمریکا در 8 ماه مه 2018 از برجام خارج شده و تعهداتی را که بموجب این سند حقوقی برعهده گرفته نه تنها ایفا نکرده بلکه این سند را نقض کرده، نمی تواند از قواعدی و مقرراتی که برای چگونگی حل و فصل اختلافات ناشی از اجرای برجام مطرح می شود، استفاده کند.

وی افزود: در حالی که آمریکا از برجام خارج شده نمی تواند به مقررات آن استناد کند و مثلا از ایران درخواست تعیین نماینده برای تشکیل کمیسیون مشترک که گام اول حل و فصل اختلافات است، داشته باشد. اما به فرض طی این مسیر و عدم اقناع آمریکا، گام دوم تشکیل ارجاع موضوع به وزرای خارجه طرفین است، که در صورت نتیجه بخش نبودن گام سوم درخواست تشکیل هیات مشورتی است که البته هر کدام از طرفین یک نماینده و شخص سوم فرد مستقل خواهد بود که البته معلوم نیست طرفین بتوانند روی تعیین شخص ثالث توافق کنند. به همین دلیل است که می بینیم آمریکا مسیر راحت و سهلی برای ارجاع موضوع به شورای امنیت ندارد. چنانچه این مسیر تماما طی شود، آن زمان هست که پرونده به شورای امنیت ارجاع می شود و چنانچه شورای امنیت به تداوم برداشتن تحریم‌ها رای دهد لغو تحریم‌ها ادامه می یابد و چون آمریکا حق وتو دارد لذا در صورت ارجاع پرونده به شورای امنیت احتمالا آمریکا موفق به پیشبرد نظریاتش خواهد شد.

منبع: خبرآنلاین