دلیل ابتلای دوباره برخی افراد به اُمیکرون چیست؟

مصطفی نوری‌زاده،عضو هیئت‌علمی بیوتکنولوژی در دانشگاه آزاد علوم پزشکی تهران با اشاره به شیوع اُمیکرون و موج ششم کرونا در ایران، اظهار کرد: در این موج در مقایسه با موج قبلی که کرونای دلتا شیوع داشت، روند ابتلا به بیماری بسیار کاهشی است، اما این‌طور نیست که به این موج سرعت از بین برود، به‌طوری‌که پیش‌بینی می‌شود تا بعد از عید نوروز هم درگیر موج ششم باشیم.

به گزارش ایسنا،  وی با بیان اینکه پیش‌بینی می‌شود حدود ۳ هفته بعد به قله موج ششم کرونا برسیم، گفت: بعد از آن شیب بیماری به‌مرور آرام شود، برخلاف موج پنجم و شیوع دلتا که تا ۹ ماه ادامه داشت.

عضو هیئت‌علمی بیوتکنولوژی در دانشگاه آزاد علوم پزشکی تهران با اشاره به پایین بودن تعداد ابتلا و فوتی‌ها به کرونای اُمیکرون در موج ششم، در مقایسه با موج قبلی، گفت: باید توجه داشت که کرونای اُمیکرون خفیف نیست، فقط نسبت به دلتا خفیف‌تر است، به‌طوری‌که کرونای دلتا شدت بیماری‌زایی و میزان مرگ‌ومیر بیشتری داشت. در اُمیکرون هم مرگ‌ومیر و بیماران بدحال نیازمند آی سی یو داریم، اما نسبت به دلتا کمتر است.

وی دلیل دیگر ابتلا و مرگ‌ومیر کمتر مبتلایان به اُمیکرون در مقایسه با دلتا را واکسیناسیون عنوان کرد و افزود: واکسینه شدن افراد و حتی ابتلای قبلی به کرونا باعث ایجاد ایمنی شده، تا جایی که اُمیکرون در بسیاری از افراد به‌صورت ابتلای خفیف جلوه می‌کند که نشان می‌دهد واکسیناسیون تا چه اندازه مؤثر است.

نوری‌زاده خاطرنشان کرد: ما در میان فوتی‌های کرونا، هم افراد واکسینه شده داریم و هم واکسینه نشده، اما مقایسه این دو بسیار متفاوت است. مطالعه‌ای از سوئیس نشان می‌دهد میزان مرگ‌ومیر افراد واکسینه شده ۴۸ برابر کمتر از افرادی است که واکسینه نشده‌اند. مطالعه دیگری این عدد را ۹۸ برابر اعلام کرده که نشان می‌دهد واکسن تا چه اندازه می‌تواند جلوی مرگ‌ومیر را بگیرد.

دانشیار سابق بیوتکنولوژی دارویی در ترکیه با بیان اینکه سویه‌های جدید به خاطر جهش در ویروس‌ها اتفاق می‌افتد، یادآور شد: در ویروس دلتا حدود ۵۰ جهش اتفاق افتاده که نزدیک به ۳۲ جهش بر روی پروتئین اسپایک ویروس بوده، یعنی پروتئین اسپایک در ۳۲ ناحیه دچار تغییر شده است. اسپایک همان پروتئینی است که به سلول‌های ما متصل می‌شود و از طریق آن ژنوم ویروس وارد سلول‌های ما می‌شود و ما را آلوده می‌کند.  این جهش یا تغییرات در اُمیکرون نسبت به سویه‌های قبلی مقداری بیشتر بوده و این بالا بودن رنج تغییرات، در تأثیر و ایمنی‌زایی واکسن اثر گذاشته، به‌طوری‌که ایمنی‌زایی واکسن‌ها کم شده، اما این‌طور نبود که تأثیر واکسن‌ها به‌کلی از بین برود.

وی با اشاره به اینکه مطالعات نشان می‌دهد تزریق دوز بوستر واکسن کرونا همچنان مؤثر است، توضیح داد: شرکت مدرنا واکسنی مختص اُمیکرون ساخت و مطالعات فاز حیوانی این واکسن نشان داد، تزریق دوز بوستر مدرنا ایمنی‌زایی نزدیکی به واکسن به‌روز شده دارد. این موضوع نشان می‌دهد در حال حاضر نیازی به واکسن به‌روز شده نداریم و تزریق دوز بوستر بسیار مؤثر است.

نوری‌زاده با تأکید بر استفاده از میکس واکسن‌ها به‌عنوان دوز بوستر، تصریح کرد:  بهتر است دوز سوم واکسن متفاوتی از دوزهای قبلی باشد، به‌ویژه در مورد افرادی که دو دوز قبلی سینوفارم تزریق کرده‌اند و حتی دوز سوم را هم سینوفارم زده‌اند، بهتر است دوز بعدی از واکسنی با پلت فرم متفاوت استفاده کنند تا سطح ایمنی آن‌ها بیشتر شود.

وی ادامه داد: مطالعه جدیدی در حال انجام است که نشان می‌دهد تزریق دوز چهارم سینوفارم ایمنی بدن را خیلی بالا نمی‌برد، بنابراین بهتر است از پلت‌فرم متفاوتی به‌ویژه برای افراد بالای ۶۰ سال استفاده کنیم تا ایمنی‌زایی بیشتری داشته باشد.

وی با بیان اینکه تعداد فوتی‌های کرونا در کشور کمتر شده اما می‌توانیم همین تعداد را نیز کمتر کنیم، افزود: ما به هر عفونتی مبتلا شویم، ایمنی علیه آن عفونت در بدن ما ایجاد می‌شود و آنتی‌بادی می‌سازیم، اما مطالعات نشان داده افرادی که به‌صورت خفیف اُمیکرون می‌گیرند، آنتی‌بادی کافی در بدن آن‌ها ساخته نمی‌شود.

وی توضیح داد: سیستم ایمنی برخی افراد بعد از ابتلا به کرونای اُمیکرون به‌قدر کافی تحریک نمی‌شود، این افراد در مواجه دوم با این ویروس نمی‌توانند پاسخ ایمنی خوبی دهند، به همین علت دوباره به کرونا مبتلا می‌شوند. ضمن اینکه عمدتاً ابتلای اول در این افراد به‌صورت خفیف بوده و ایمنی لازم در آن‌ها ایجاد نشده است. به همین خاطر گزارش‌هایی از ابتلای دوباره افراد به اُمیکرون داریم.

عضو هیئت‌علمی بیوتکنولوژی در دانشگاه آزاد علوم پزشکی تهران در مورد امکان ابتلا به دو سویه ویروس کرونا، گفت: این احتمال وجود دارد، اما بسیار اندک است و در حالت‌های استثنایی در دنیا فقط برای چند فرد اتفاق افتاده، بنابراین نباید نگران ابتلای هم‌زمان به دو سویه باشیم.

وی با اشاره به علائم ابتلا به اُمیکرون در مقایسه با دلتا، گفت: علائم اُمیکرون بیشتر سردرد، گلودرد، درد عضلانی و آبریزش بینی است که البته این‌ها علائم ابتدایی است و بعد می‌تواند مثل همه سویه‌های کرونا به سرفه و تنگی نفس و درگیری ریه برسد. اگر فرد ایمنی لازم را داشته باشد و درمان و دارو و مراقبت‌های به‌موقع دریافت کند می‌تواند مانع از بدحال شدن و رفتن به آی سی یو باشد.

وی با بیان اینکه علائم دلتا نیز شبیه سرماخوردگی و همراه با از دست دادن بویایی و چشایی بود، گفت: در اُمیکرون از دست رفتن بویایی و چشایی را نداریم.

این استاد دانشگاه در مورد اینکه چرا اعلام می‌شود هر علائم سرماخوردگی را باید به پای اُمیکرون گذاشت، گفت: علت این است که اگر علائم سرماخوردگی داشته باشید می‌تواند کرونا، سرماخوردگی و یا آنفلوانزا باشد، درحالی‌که اگر سرماخوردگی باشد خطری برای جامعه ندارد، ولی اگر اُمیکرون باشد باعث ابتلای دیگران می‌شود. بنابراین گفته می‌شود هر علائمی را به پای اُمیکرون بگذارید، اما اگر تست پی سی آر فردی مثبت شد مسلماً کرونا دارد.

وی خاطرنشان کرد: تا امروز سویه‌های زیادی از ویروس کرونا گزارش شده، درحالی‌که واکسنی که استفاده می‌کنیم همچنان مؤثر است و برای پیشگیری از ابتلا به اُمیکرون باید دوز بوستر تزریق کنیم.

وی با اشاره به اینکه با شیوع هر سویه جدیدی، واکسن‌های موجود تست می‌شوند، توضیح داد: شرکت‌های تولید کننده واکسن از افراد واکسینه شده دعوت می‌کنند و آنتی‌بادی‌های خون آن‌ها را با ویروس جدید بررسی می‌کنند، اگر آنتی‌بادی‌ها بتوانند ویروس را خنثی کنند واکسن مؤثر است و اگر نتوانند واکسن مؤثر نیست. تمام این مطالعات توسط دانشمندان در حال انجام است.

وی با اشاره به نزدیک بودن ایام نوروز به مردم توصیه کرد از اجتماعات دوری کرده و پروتکل‌های بهداشتی را رعایت کنند، درعین‌حال که تزریق دوز سوم واکسن کرونا را جدی بگیرند.

 عضو هیئت‌علمی بیوتکنولوژی در دانشگاه آزاد علوم پزشکی تهران همچنین خواستار بازنگری در فعالیت مدارس شد و گفت: واکسیناسیون زیر ۱۲ سال به‌هیچ‌وجه قابل‌قبول نیست. بنابراین مسئولان باید برای خانواده‌ها اعتمادسازی کنند و افرادی که اطلاعات علمی خوبی دارند دعوت شده و برای مردم صحبت کنند تا نسبت به واکسیناسیون کودکان قانع شوند.

وی با اشاره به دغدغه‌هایی که در جامعه وجود دارد، گفت: برخی افراد خواه ناخواه از واکسن می‌ترسند. باید با پاسخگویی به سؤالات و دغدغه‌های این افراد، آن‌ها را نسبت به واکسیناسیون قانع کرد. متأسفانه هنوز ۶ میلیون نفر از افراد بالای ۱۲ سال هنوز واکسینه نشده‌اند که جانشان در خطر است و باید هرچه زودتر واکسینه شوند.

نوری‌زاده در خاتمه با تأکید بر اهمیت رعایت پروتکل‌های بهداشتی و خودداری از رفت‌وآمد و سفر در ایام نوروز امسال همچون دو سال گذشته، گفت: باید همچنان پروتکل‌های بهداشتی و محدودیت‌ها را رعایت کنیم تا به‌سرعت این مشکل حل شود، در این صورت قول می‌دهم دچار مشکل نخواهیم شد.