چاقی در کودکان خطر ابتلا به بیماری ام‌اس را افزایش می‌دهد

اعتمادآنلاین| مژده اصغرزاده- چاقی و استعمال دخانیات از عواملی هستند که منجر به بروز بیماری‌های قلبی و سرطان می‌شوند. آنچه کمتر درباره آن صحبت شده این است که این عوامل خطر ابتلا به ام‌اس (Multiple Sclerosis) را نیز افزایش می‌دهند. چندین مطالعه درباره چگونگی ایجاد بیماری ام‌اس انجام شده که در آن مشخص شد که چاقی در کودکی و استعمال دخانیات از دلایل مرتبط با بیماری ام‌اس هستند. این بیماری به صورت گسترده‌ای رایج شده و ممکن است چاقی و دخانیات از عوامل اصلی ازدیاد آن باشد.

به گزارش اعتمادآنلاین و به نقل از «The Conversation»، مطالعه رابطه بین رفتار یا حوادثی که دوران کودکی رخ داده و پیشرفت بیماری ام‌اس در بزرگسالی امری پیچیده است. ام‌اس یک بیماری خود ایمنی مرتبط با سیستم‌های عصبی مرکزی است که از هر 500 نفر تقریباً یک نفر به این بیماری دچار می‌شوند. این بدین معناست که تعداد زیادی از افراد باید از سنین نوجوانی مورد مطالعه قرار گیرند تا تصویر دقیقی از تاثیر تغییرات رفتاری یا سبک زندگی افراد بر خطر ابتلا به بیماری ام‌اس در بزرگسالی بدست آید.

ما از پژوهش‌هایی که پیش‌تر انجام شده می‌دانیم که چاقی در کودکان خطر ابتلا به ام‌اس را افزایش می‌دهد؛ اما یافته‌ها به وضوح نشان نمی‌دهد که چگونه ممکن است این تغییر الگوی چاقی در کودکان بر فراوانی مبتلایان به ام‌اس در آینده تاثیر بگذارد. برای درک بهتر موضوع، در پژوهشی که انجام شده نسبت خطر ابتلا به ام‌اس را در کسانی که چاق هستند و سیگار می‌کشند بررسی کرده‌اند و نتیجه این تجزیه و تحلیل در مجله بین‌المللی اپیدمیولوژی منتشر شده است.

آنچه در حال حاضر می‌دانیم

بسیاری از مطالعات رابطه بین سیگار کشیدن و ام‌اس را بررسی کرده‌اند. در وسیع‌ترین پژوهش حدود 590 هزار نفر از سراسر جهان شرکت کردند. این مطالعه نشان داد که احتمال ابتلا به ام‌اس در افراد سیگاری حدود 50 درصد بیشتر از افراد غیرسیگاری است.

مطالعه رابطه بین چاقی نوجوانان و ام‌اس پیچیده‌تر است و مطالعات کمی در این زمینه انجام شده است. یکی از مطالعاتی که ارتباط بین ژن‌های مرتبط به چاقی کودکان و ابتلا به بیماری ام‌اس را بررسی کرده بود نشان داد که افرادی که در دوران کودکی چاق هستند 20 درصد در معرض خطر ابتلا به ام‌اس هستند.

برای محاسبه میزان تاثیر این عوامل بر ابتلا به بیماری ام‌اس در یک کشور می‌توان از این نتایج در کنار اطلاعات مربوط به تعداد سیگار کشیدن و چاقی افراد در کل جمعیت یک کشور استفاده کرد. از آنجا که بین چاقی کودکان، شروع کردن سیگار و ابتلا به ام‌اس در آینده فاصله زمانی وجود دارد و می‌بایست شرکت‌کنندگان در تحقیق سال‌ها مورد پیگیری قرار گیرند، در پژوهش مورد نظر از اطلاعات موجود برای تخمین چگونگی تغییر این موارد در آینده استفاده کردند.

سیگار کشیدن و چاقی تا چه اندازه در ابتلا به بیماری ام‌اس تأثیر دارند؟

در این پژوهش دریافتند که در کشورهای انگلیس، آمریکا، روسیه و استرالیا در سال 2015 بین 10 تا 14 درصد از خطر ابتلا به ام‌اس مرتبط به سیگار کشیدن است. این آمار در مردان روسی بسیار بیشتر است (22 درصد) که نشان دهنده میزان بالای سیگار کشیدن آنهاست. پیش‌بینی می‌شود با برنامه‌ای که در نظر گرفته شده تا سال 2025 خطر ابتلا به ام‌اس از طریق مصرف سیگار در تمام کشورهای مورد مطالعه بین 7 تا 12 درصد کاهش یابد.

خطر چاقی کودکان در آمریکا نسبت به سیگار کشیدن بالاتر است. چاقی کودکان در سال 2005 در ایالات متحده آمریکا 11 درصد از خطر کل ابتلا به بیماری ام‌اس را در سال 2015 تشکیل داد. این رقم در انگلیس 8 درصد بود. تلاش برای بررسی تاثیر استعمال سیگار و چاقی بسیار پیچیده‌تر از بررسی تنها یک عامل است؛ زیرا شواهد موجود میزان همپوشانی این 2 عامل را به ما نشان نمی‌دهد. تاثیر کلی این عوامل به احتمال زیاد ثابت می‌ماند زیرا افزایش چاقی در کودکان کاهش استعمال سیگار را جبران می‌کند.

پژوهش‌ها دقیقاً به ما نشان نمی‌دهند که چاقی کودکان و مصرف سیگار خطر ابتلا به ام‌اس را افزایش می‌دهد؛ اما امری که روشن است این است که باید فکری به حال چاقی کودکان کرد. افزایش نرخ چاقی در کودکان به این معنی است که هر گونه دستاوردی که در راستای پیشگیری از ام‌اس ناشی از کاهش مصرف سیگار حاصل شود از بین خواهد رفت. بیماری ام‌اس معمولاً از سال‌های جوانی شروع می‌شود، در صورتی که بیماری‌های دیگر مثل سرطان یا بیماری‌های قلبی اکثراً در سنین بالا رخ می‌‍دهد. کاهش میزان چاقی کودکان و سیگار کشیدن احتمالاً تأثیر مهمی در بروز بیماری ام‌اس دارد.