پرزیدنت پزشکیان، به فناوری های حکمرانی بچسبید!

حامد اکبری پژوهشگر سیاستگذاری دولت الکترونیک در یادداشتی به آقای پزشکیان پیشنهادهای خودر را درباره فناوری های  حکمرانی هوهشمنده ارایه کرد.

متن یادداشت را در زیر می خوانید:

این یادداشت در آستانه انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم، با ضمیری ناامید از اصلاحات، به منظور استفاده از آخرین کورسوهای امید برای نسل جوانی که از انواع حکمرانی‌های سلیقه‌ای و غیرعلمی آسیب دیده‌اند، به عنوان یک کارشناس نگاشته شد که به دلیل مطول بودن منتشر نشد. حال بعد از انتخاب جناب دکترپزشکیان در قالب یک پیشنهاد خلاصه تقدیم می شود. ایده محوری این یادداشت این است که تمرکز اساسی بر فناوری های حکمرانی می تواند گام مهمی در طرح راه حل معضلات کشور باشد.

- در دنیای کاملاً هوشمند امروز، نمی‌توان بدون بهره‌گیری کامل از فناوری، امیدوار بود کشوری مانند ایران که در ده‌ها بن‌بست به طور همزمان گرفتار شده است، نجات پیدا کند.

- تجربیات بسیار زیادی از فناوری‌هایی که به طور مستقیم در حکمرانی خوب نقش دارند، وجود دارد. فقط اراده بررسی کردنشان لازم است تا بدانیم بسیاری از کشورها با همکاری مردم، این مسائل را مدت‌هاست حل کرده‌اند.

- دولت الکترونیک و سامانه‌های مکمل آن از مهم‌ترین فناوری‌هایی هستند که می‌توانند به حل و فصل سریع معضلات ساختاری کشور بپردازند و حقوق مردم را در قالب فناوری‌های داده‌کاوی، کشف استحقاق و شمولیت‌های قانونی به آنها متصل و فعال کنند.

 

- فناوری مبتنی بر داده است؛ سیاست‌های مرتبط با آن را نمی‌توان بدون حساب و کتاب و به صورت کلی تدوین کرد. همچنین می‌توان اجرای آن را به نظارت دائمی سپرد و حتی شبیه‌سازی و پیش‌بینی کرد.

- نسل Z را می‌توان حول محور فناوری به حرکت درآورد. این نسل به فناوری اعتماد دارند ولی به وعده‌ها و برنامه‌های ما خیر.

- فناوری زبانی مشترک، مستقل و پایدار با مردم و جامعه دارد.

-فناوری نسبت به جنسیت و قوم و ایدیولوژی خنثی و بی تفاوت است که بهترین ظرفیت برای بسط عدالت در جامعه خواهد بود.

- توجه به فناوری، جمعیت متخصص و مهاجر ایرانی را برای همکاری جلب می‌کند و چه چیزی بهتر از این؟

- فناوری غالباً غیرسیاسی است و از گزند افراطیون در امان خواهد بود.

- فناوری‌های اجتماعی ابزار مناسبی برای تلاش در جهت رفع تحریم‌ها هستند.

- فناوری و اکوسیستم فناوری ابزار بسیار کارآمدی برای دیپلماسی عمومی کشور است.

- فناوری های حکمرانی و اجتماعی فرصت همکاری رشته های علوم انسانی با بدنه مهندسی کشور است.

- فناوری ذاتاً رو به جلو است و می‌توانید از انرژی طبیعی توسعه‌ای آن به نفع کشور استفاده کنید.

- اکوسیستم فناوری به دلیل ذات به شدت متغیر خود، اهل تعامل بدون خساست در انتقال داده و دانش است که می‌توانید روی آن حساب کنید.

- فناوری غالباً راه‌های موفق طی شده (best practice) را به همراه دارد.

- فناوری‌های امروزی با مقوله سرعت آمیخته هستند و کشور می‌تواند به سرعت بخشیدن در کارها عادت کند.

- زیرساخت‌های لازم برای توسعه فناوری در کشور هنوز بر زمین مانده و تهدید فرسودگی در حوزه فناوری بسیار جدی است.

- فناوری‌ها امور ممکن هستند و حتی در بدترین حالت می‌توان آن‌ها را برای کشور خرید، برخلاف ایده‌های فانتزی و نیاموخته. وقتی در حوزه فناوری وعده‌ای می‌دهید، دروغ نگفته‌اید؛ اگر اراده‌اش را داشته باشید، شدنی است.

- ارتباطات فناورانه بین‌المللی روان‌تر از روابط سیاسی و اقتصادی است. همه کشورها از جمله ایران دارای لشکری از جوانان متخصص هستند که برخلاف سیاسیون، کاملاً حرف هم را می‌فهمند.

فناوری های حکمرانی  متعدد و متنوعی در دنیا توسعه داده شده اند که برخی از آنها هم  اکنون در کشور توسط متخصصان داخلی بخش خصوصی تولید و در خدمت جامعه قرار گرفته است.

در ادامه صورت بندی از فناوری های حکمرانی به دست داده و نمونه هایی از آنها را ذکر می کنم.

فناوری های حکمرانی در حوزه‌هایی شامل RegTech، SupTech، CivicTech، و LegalTech دسته بندی می شوند که هر کدام به نوعی در بهبود فرآیندهای دولتی و حکمرانی نقش دارند.

 

1. RegTech (Regulatory Technology)

فناوری‌هایی که به شرکت‌ها و سازمان‌های دولتی کمک می‌کنند تا فرآیندهای تطبیق و نظارت را بهبود بخشند.

- نمونه: Thomson Reuters Regulatory Intelligence

  - توضیح: ابزارهایی برای مدیریت ریسک و تطبیق با قوانین.

2. SupTech (Supervisory Technology)

فناوری‌هایی که به نهادهای نظارتی کمک می‌کنند تا نظارت و پایش بهتر و کارآمدتری داشته باشند.

- نمونه: RegData by Mercatus Center

  - توضیح: ابزارهایی برای تحلیل داده‌های نظارتی و نظارت بر بازارهای مالی.

3. CivicTech (Civic Technology)

فناوری‌هایی که به افزایش مشارکت شهروندان و بهبود تعاملات بین دولت و جامعه کمک می‌کنند.

- نمونه: OpenGov

  - توضیح: پلتفرم‌های بودجه‌ریزی، گزارش‌دهی و مشارکت عمومی برای دولت‌های محلی.

 

### 4. LegalTech (Legal Technology)

فناوری‌هایی که به بهبود فرآیندهای حقوقی و خدمات قضایی کمک می‌کنند.

 

فناوری‌های حکمرانی مرتبط با دولت الکترونیک از اساسی ترین فناوری های مد نظر این یادداشت هستند.

 

1. سامانه‌های ثبت اسناد الکترونیک (Electronic Document Management Systems - EDMS):

   - نمونه بین‌المللی: SharePoint از Microsoft

2. سامانه‌های ارتباطات دولتی الکترونیک (Electronic Government Communication Systems):

   - نمونه بین‌المللی: Gov.uk از دولت بریتانیا

3. سامانه‌های پرداخت الکترونیک دولتی (Electronic Government Payment Systems):

   - نمونه بین‌المللی: GovPayNowدر ایالات متحده آمریکا

4. سامانه‌های مدیریت ارتباط با شهروندان (Citizen Relationship Management Systems):

   - نمونه بین‌المللی: MyGov از دولت استرالیا

5. سامانه‌های مدیریت اسناد اداری (Electronic Records Management Systems - ERMS):

   - نمونه بین‌المللی: Alfresco

 

در حوزه حکمرانی، فناوری‌ها و زیرساخت‌هایی که به شمولیت (eligibility) و استحقاق (entitlement) کمک می‌کنند، معمولاً برای تضمین دسترسی عادلانه و موثر شهروندان به خدمات و مزایای دولتی استفاده می‌شوند

1. سیستم‌های مدیریت اطلاعات اجتماعی (Social Information Management Systems):

   - نمونه بین‌المللی: سیستم Integrated Social Protection Information System (SPIRE) در استرالیا.

   - توضیح: SPIRE به بهبود شناسایی، ارزیابی و پشتیبانی از افراد نیازمند از طریق داده‌های دقیق و متمرکز کمک می‌کند.

2. پلتفرم‌های داده باز (Open Data Platforms):

   - نمونه بین‌المللی: Data.gov در ایالات متحده.

   - توضیح: Data.gov اطلاعات باز و قابل دسترسی از داده‌های دولتی ارائه می‌دهد که به تحلیل و ارزیابی نیازهای اجتماعی و اقتصادی کمک می‌کند.

3. سیستم‌های شناسایی دیجیتال (Digital Identity Systems):

   - نمونه بین‌المللی: Aadhaar در هند.

   - توضیح: Aadhaar یک سیستم شناسایی بیومتریک است که دسترسی به خدمات و مزایای دولتی را برای بیش از یک میلیارد نفر تسهیل می‌کند.

4. پلتفرم‌های پرداخت دیجیتال (Digital Payment Platforms):

   - نمونه بین‌المللی: M-Pesa در کنیا.

   - توضیح: M-Pesa یک سیستم پرداخت موبایلی است که به افراد در مناطق دورافتاده و کم‌درآمد دسترسی به خدمات مالی و دولتی را فراهم می‌کند.

5. سیستم‌های ارزیابی و ثبت مزایا (Benefit Assessment and Registration Systems):

   - نمونه بین‌المللی: Universal Credit در بریتانیا.

   - توضیح: Universal Credit یک سیستم یکپارچه برای ارزیابی و پرداخت مزایا به افراد بیکار و کم‌درآمد است.

6. پلتفرم‌های تعامل شهروندی (Citizen Engagement Platforms):

   - نمونه بین‌المللی: MyGov در هند.

   - توضیح: MyGov یک پلتفرم مشارکت شهروندی است که به افراد امکان می‌دهد با دولت در تعامل باشند و بهبود خدمات عمومی را پیشنهاد دهند.

در حوزه رفع فقر و حکمرانی عدالت‌محور، استفاده از فناوری‌های نوین می‌تواند به طور قابل توجهی به بهبود وضعیت اقتصادی و اجتماعی کمک کند.

 1. فناوری‌های مالی (FinTech)

نمونه‌ها:

- پرداخت‌های دیجیتال: توسعه پلتفرم‌های پرداخت موبایلی مانند M-Pesa که به افراد امکان می‌دهد به راحتی به خدمات بانکی دسترسی داشته باشند.

- خدمات بانکی بدون شعبه: استفاده از فناوری‌هایی مانند Kiva که به افراد محروم امکان می‌دهد به وام‌های کوچک دسترسی پیدا کنند.

 2. سیستم‌های مدیریت داده و تحلیل داده‌های بزرگ (Big Data Analytics)

نمونه‌ها:

- تحلیل داده‌های جمعیتی: استفاده از ابزارهایی مانند Palantir برای تحلیل داده‌های جمعیتی و شناسایی مناطق نیازمند به خدمات خاص.

 3. پلتفرم‌های آموزش آنلاین (E-Learning Platforms)

نمونه‌ها:

- Coursera و Khan Academy: ارائه دوره‌های آموزشی رایگان و باکیفیت برای توانمندسازی افراد و افزایش مهارت‌های کاری.

 4. بلاک‌چین (Blockchain)

نمونه‌ها:

- شناسایی دیجیتال: استفاده از بلاک‌چین برای ایجاد هویت دیجیتال که به افراد امکان می‌دهد به خدمات دولتی و مالی دسترسی پیدا کنند.

- شفافیت در توزیع کمک‌ها: استفاده از پلتفرم‌هایی مانندBanQuبرای ردیابی و توزیع شفاف کمک‌های مالی.

 5. سیستم‌های اطلاع‌رسانی و ارتباطی (ICT)

نمونه‌ها:

- اطلاع‌رسانی کشاورزی: استفاده از پلتفرم‌هایی مانندFarmerlineبرای ارائه اطلاعات زراعی و بازاری به کشاورزان.

 6. فناوری‌های بهداشتی (HealthTech)

نمونه‌ها:

- تله‌مدیسین: استفاده از پلتفرم‌هایی مانند Babylon Health برای ارائه خدمات پزشکی از راه دور به مناطق محروم.

 7. پلتفرم‌های بازار آنلاین (E-commerce Platforms)

نمونه‌ها:

- بازارهای دیجیتال: استفاده از پلتفرم‌هایی مانند Jumia که به کارآفرینان محلی امکان فروش محصولات خود را در بازارهای گسترده‌تر می‌دهد.

 8. انرژی تجدیدپذیر (Renewable Energy)

نمونه‌ها:

- سیستم‌های خورشیدی: استفاده از پلتفرم‌هایی مانند SolarCity برای ارائه راه‌حل‌های انرژی خورشیدی به مناطق روستایی و محروم.

 9. فناوری‌های محیط زیستی (Environmental Technologies)

نمونه‌ها:

- مدیریت منابع آب: استفاده از فناوری‌هایی مانند Netafim برای بهبود آبیاری و مدیریت منابع آب در مناطق کشاورزی.

 10. سیستم‌های حمل و نقل هوشمند (Smart Transportation Systems)

نمونه‌ها:

- حمل و نقل عمومی: استفاده از پلتفرم‌هایی مانندMoovitبرای بهبود دسترسی به حمل و نقل عمومی و کاهش هزینه‌های سفر.

این فناوری‌ها می‌توانند به دولت‌ها و نهادهای مختلف کمک کنند تا به طور کارآمدتر و مؤثرتر در رفع فقر و ایجاد عدالت اجتماعی فعالیت کنند. از طریق بهبود دسترسی به خدمات مالی، آموزشی، بهداشتی و اجتماعی، می‌توان به بهبود شرایط زندگی افراد نیازمند و افزایش عدالت اجتماعی کمک کرد.

 

در حوزه کشاورزی و صنعت غذا، فناوری‌های مختلفی می‌توانند به بهبود حکمرانی و مدیریت این بخش کمک کنند. این فناوری‌ها می‌توانند به افزایش بهره‌وری، کاهش ضایعات، بهبود کیفیت محصولات و ایجاد شفافیت در زنجیره تامین کمک کنند.

 1. کشاورزی دقیق (Precision Agriculture)

نمونه‌ها:

- John Deere: استفاده از ماشین‌آلات هوشمند و GPS برای بهینه‌سازی کاشت، داشت و برداشت محصولات کشاورزی.

 2. حسگرهای زمین و آب (Soil and Water Sensors)

نمونه‌ها:

- CropX: استفاده از حسگرهای هوشمند برای پایش رطوبت و کیفیت خاک و بهبود آبیاری.

 3. فناوری‌های بلاک‌چین در زنجیره تامین (Blockchain for Supply Chain)

نمونه‌ها:

- IBM Food Trust: استفاده از بلاک‌چین برای افزایش شفافیت و ردیابی محصولات در زنجیره تامین غذایی.

 4. پهپادها (Drones)

نمونه‌ها:

- DJI Agriculture: استفاده از پهپادها برای پایش محصولات، نقشه‌برداری و مدیریت مزارع.

 5. تحلیل داده‌های بزرگ (Big Data Analytics)

نمونه‌ها:

- FarmLogs: پلتفرم‌هایی برای تحلیل داده‌های کشاورزی و ارائه بینش‌های دقیق به کشاورزان.

 6. هوش مصنوعی (Artificial Intelligence)

نمونه‌ها:

- Prospera: استفاده از هوش مصنوعی برای تحلیل تصاویر و داده‌های کشاورزی به منظور بهبود مدیریت مزارع.

 7. سیستم‌های کشاورزی عمودی (Vertical Farming Systems)

نمونه‌ها:

- AeroFarms: استفاده از فناوری‌های کشاورزی عمودی و هیدروپونیک برای تولید محصولات کشاورزی در محیط‌های شهری.

 8. سیستم‌های آبیاری هوشمند (Smart Irrigation Systems)

نمونه‌ها:

- Netafim: استفاده از سیستم‌های آبیاری قطره‌ای و هوشمند برای بهینه‌سازی مصرف آب.

سایت: [netafim.com](https://www.netafim.com/)

 9. فناوری‌های مدیریت ضایعات غذایی (Food Waste Management Technologies)

نمونه‌ها:

- Winnow: استفاده از هوش مصنوعی برای کاهش ضایعات غذایی در رستوران‌ها و مراکز تولید غذا.

 10. پلتفرم‌های خرید و فروش محصولات کشاورزی (Agricultural Marketplaces)

نمونه‌ها:

- Farmers Business Network (FBN): پلتفرمی برای خرید و فروش محصولات کشاورزی و تأمین نیازهای کشاورزان.

 11. سیستم‌های نظارت بر سلامت دام (Livestock Health Monitoring Systems)

نمونه‌ها:

- Allflex Livestock Intelligence: استفاده از حسگرها و داده‌ها برای پایش سلامت دام‌ها و مدیریت بهتر دامداری‌ها.

 12. سیستم‌های ردیابی و شناسایی محصولات (Product Tracking and Traceability Systems)

نمونه‌ها:

- Zebra Technologies: استفاده از بارکدها و RFID برای ردیابی و شناسایی محصولات کشاورزی و غذایی.

 13. سیستم‌های تحلیل آب و هوا (Weather Analysis Systems)

نمونه‌ها:

- The Climate Corporation: ارائه داده‌ها و تحلیل‌های دقیق آب و هوا برای کمک به کشاورزان در تصمیم‌گیری‌های کشاورزی.

 14. فناوری‌های بیوتکنولوژی (Biotechnology)

نمونه‌ها:

- Monsanto (بخش شرکت Bayer): توسعه محصولات زراعی بهبود یافته با استفاده از مهندسی ژنتیک و بیوتکنولوژی.

 15. پلتفرم‌های آموزش و توسعه کشاورزی (Agricultural Education and Development Platforms)

نمونه‌ها:

- Coursera: ارائه دوره‌های آنلاین مرتبط با کشاورزی و تکنیک‌های جدید.

 16. سیستم‌های کنترل آفات و بیماری‌ها (Pest and Disease Control Systems)

نمونه‌ها:

- DroneDeploy: استفاده از پهپادها و نرم‌افزارهای تحلیل برای شناسایی و کنترل آفات و بیماری‌ها در مزارع.

 17. پلتفرم‌های تأمین و توزیع مواد غذایی (Food Supply and Distribution Platforms)

نمونه‌ها:

- FoodLogiQ: استفاده از فناوری برای مدیریت زنجیره تأمین و تضمین کیفیت محصولات غذایی.

این فناوری‌ها می‌توانند به بهبود بهره‌وری، کاهش هزینه‌ها، افزایش شفافیت و کیفیت محصولات در زنجیره تامین کشاورزی و غذایی کمک کنند و نقش مهمی در بهبود حکمرانی در این بخش‌ها داشته باشند.

و در آخر... همه ما امیدواریم حضرتعالی برای مسایل اساسی کشور همچون تحریم ها و سیاست های حوزه فضای مجازی و زنان توفیقات ملموس داشته باشید و البته بخاطر نسل زد به سمت فناوری ها عطف عنان کنید.